به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید (صفر، 70 و 100 پی پی ام) و بنتونیت (صفر و 0/15 % وزنی) بر عملکرد، شاخص های رشد و مقاومت به خشکی در خربزه خاتونی، توده بومی استان خراسان رضوی، در سطوح مختلف آبیاری (60 %،80 % و 100 % نیاز آبی) آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو سال متوالی به صورت تجزیه مرکب در شهرستان تربت جام اجرا شد. هنگامی که میوه ها به اندازه 10 سانتی متر طول رسیدند محلولپاشی با سالیسیلیک اسید انجام شد و تکرار محلولپاشی با فاصله 20 روز انجام شد. سوپر جاذب بنتونیت تا عمق 30 سانتی متری با خاک مخلوط شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی طول ساقه، سطح برگ، محتوای کلروفیل، محتوای رطوبت نسبی و عملکرد به طور معنی داری کاهش می یابد. کاربرد بنتونیت و مقدار 100 پی پی ام سالیسیلیک اسید در شرایط تنش باعث بهبود صفات رویشی و کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش عملکرد شد. کمترین مقدار عملکرد (14/9 تن در هکتار) در شدیدترین تنش خشکی (60 % نیاز آبی) و عدم کاربرد بنتونیت و سالیسیلیک اسید ثبت شد که نسبت به شاهد (100 % نیاز آبی و بدون کاربرد بنتونیت و سالیسیلیک اسید) 44/2 % کمتر بود با افزایش تنش خشکی میزان مواد جامد محلول کل افزایش یافت، اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای 80 و 60 % نیاز آبی مشاهده نشد ولی بهرحال بیشترین مقدار (12/2 %) مواد جامد محلول کل در تیمار 60 % نیاز آبی ثبت شد، که نسبت به شاهد (100 % نیاز آبی) 11/61 % بیشتر بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت با استفاده از سوپر جاذب طبیعی بنتونیت و سالیسیلیک اسید به عنوان یک ماده ضد تنش، می‌توان اثرات تنش خشکی را کاهش داد و به عنوان یک راهکار در مناطق خشک و نیمه خشک تولید خربزه توصیه نمود.

کلمات کلیدی