هدف: خشکسالی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که دامداران در سراسر جهان با آن مواجه هستند. این پدیده می‌تواند اثرات منفی قابل‌توجهی بر سلامت دام، تولید و معیشت دامداران داشته باشد. با این حال، دامداران می‌توانند با اتخاذ راهبردهای مختلف، خود را با خشکسالی سازگار کرده و اثرات منفی آن را کاهش دهند. نیمه کوچ نشینان دربندی شهرستان کلات نادری در استان خراسان رضوی به واسطه اشتغال به دامداری از سال 1386 با خشکسالی مواجه شده‌اند. از آنجا که دامداری تأثیرات عمیقی بر سبک زندگی، معیشت این جوامع دارد، مطالعه حاضر به بررسی تجربه آنها در مواجهه با خشکسالی و شناسایی استراتژی‌های مدیریتی آن‌ها در این شرایط می پردازد. روش پژوهش: در پژوهش حاضر، برای پاسخ به سوال پژوهش از روش تحلیل مضمون و شبکه مضامین استفاده شد. در این روش با مرور مصاحبه های عمیق با ۲۰ نفر از نیمه کوچ نشینان دربندی کلات نادری و مقالات علمی، مضامین برجسته استخراج شد. روش اعتبارسنجی این پژوهش روایی تفسیری است و با ارائه بازخورد نتایج حاصله از تحقیق به 7 نفر از خبرگان، تأیید نهایی انجام شد. یافته‌ها: مطابق یافته ها نیمه کوچ نشینان دربندی شهرستان کلات نادری در مواجهه با خشکسالی استراتژی‌های مختلفی را اتخاذ نموده اند بر اساس یافته های تحقیق، 27 کد اولیه ایجاد شد. به دلیل کثرت کدها، موارد مشابه بر پایه قرابت مفهومی و معنایی به 8 مضمون نهایی تقلیل یافتند. سپس بر مبنای این مضامین، استراتژی‌های نیمه کوچ نشینان دربندی در مواجهه با خشکسالی در قالب 4 رابطه اصلی به ترتیب اولویت شامل راهبردهای: 1- مدیریت مرتع و چرا، 2- مدیریت تغذیه دام، 3- مدیریت مصرف آب و 4- تنوع بخشی به معیشت ارائه شد. نتیجه‌گیری: این نتایج می‌توانند به عنوان پایه و اساس برای تدوین سیاست‌های بهتر در حوزه مدیریت بحران و توسعه روستایی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، می‌توان از این نتایج برای برنامه ریزی موثرتر جهت کاهش آسیب‌پذیری عشایر در برابر خشکسالی بهره برد.

کلمات کلیدی