گسترۀ مورد بررسی در استان اصفهان و در شمال ‌باختری شهر نائین (باختر ایران مرکزی) جای دارد. سنگ‌های آذرین اصلی رخنمون‌یافته در این محدوده شامل واحدهای آتشفشانی ترشیری (آندزیت بازالت، آندزیت و ریولیت) همراه با نهشته‌های آذرآواری متشکل از توف و ایگنمبریت است. این سنگ‌ها دارای سرشت کالک‌آلکالن هستند و با غنی‌شدگی عنصرهای لیتوفیل بزرگ یون (LILE) و خاکی کمیاب سبک (LREE) و تهی‌شدگی از عنصرهای با میدان پایداری بالا (HFSE) مشخص می‌شوند که بیانگر ماگماتیسم کمان‌های آتشفشانی مرتبط با فرورانش است. بررسی‌های سنگ‌شناختی و زمین-شیمیایی نشان می‌دهد که فرایندهای جدایش بلورین (جدایش بلورین کانی پلاژیوکلاز و تا حدود بسیار کمی کانی کلینوپیروکسن)، اختلاط ماگمایی، هضم و آلایش نقش مهمی در تحول و تکامل ماگمای این ناحیه دارد. تهی‌شدگی در عنصرهای Nb, Ti, Ta و Zr و نسبت‌های پائین Ce/Pb, Nb/U و نسبت بالای Ba/Nb و La/Nb نشان از آلایش پوسته‌ای این سنگ‌ها دارد. برپایۀ یافته‌های بدست آمده از بررسی‌های زمین‌شیمیایی، می‌توان نتیجه گرفت که ماگمای اولیه سنگ‌های آتشفشانی جنوب شهراب احتمالاً از ذوب‌بخشی گوشته سنگ‌کره‌ای متأثر از شاره‌های مشتق شده از پوسته اقیانوسی فرورانده شده، منشأ گرفته است و به دلیل آمیختگی با ماگمای بازالتی در هنگام بالا آمدن به سطوح بالاتر و استقرار در آشیانۀ ماگمایی پیش از فوران، در طی فرایندهای جدایش بلورین، هضم و آلایش انواع متفاوتی از سنگ‌های منطقه را به وجود آورده است.

Keywords