حادثه غدیر به عنوان یکی از مهم ترین وقایع تاریخ اسلام، بلکه مهم ترین آن، مشهورترین سند ولایت و امامت حضرت علی بن ابیطالب علیهماالسلام پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است تا جایی که بسیاری از اندیشمندان اسلامی اعم از مورخان، محدثان و مفسران در کتب خود به نقل این واقعه پرداخته اند. بررسی تطبیقی اقوال مختلف اندیشمندان فریقین درباره واقعه غدیر و جست و جوی عبارات مربوط به این واقعه در منابع عامه و خاصه، اتفاق نظر آنان بر خطبه خوانی پیامبر صلی الله علیه و آله در حادثه غدیرخم را اثبات می کند و این که به اذعان بیشتر ناقلان اهل سنت همچون امام احمدبن حنبل، مسلم نیشابوری، نسائی، حاکم نیشابوری و برخی دیگر، مهم ترین بخش این رخداد اعلام جانشینی حضرت علی علیه السلام در ضمن ایراد خطابه ای توسط رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده است. هر چند در مقام عمل بسیاری از آنان در ثبت و نقل، تنها به بیان جمله معروف « مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلیٌ مَوْلاه » بسنده کرده اند. این امر نشان می دهد که آمدن متن کامل خطبه غدیر تنها در منابع شیعی چون روضه الواعظین ابن فتال، احتجاج طبرسی و دیگر منابع و نیامدن آن در منابع عامه چه بسا به این معنا باشد که از روی قصور یا تقصیر آن را حذف کرده اند؛ یعنی با وجود اعترافشان به خطبه بودن، تنها حدیث غدیر را نقل کرده اند.

کلمات کلیدی