باوجود توسعه روزافزون مطالعات شناختی، علوم شناختی در ایران به‎ویژه میان اقتصاددانان مغفول مانده و ناآشنایی با طراحی و اجرای آزمایش مانع ورود آن‎ها به این عرصه شده‎‎است. مروری بر مطالعات آزمایشگاهی در اقتصاد شناختی می‎تواند راه گشای پژوهشگران باشد. هدف این مطالعه مروری، بررسی نقش فقر و کمبود بر رفتارهای اقتصادی با تمرکز بر مکانیسم شناختی‎ است. با جستجو در پایگاه‎های Google Scholar، Science Direct، Scopus و Web of Knowledge با کلیدواژه‎هایی ازجمله «Scarcity»، «Decision making»، «Economic preferences»، «Cognitive performance»، «poverty»، «Working memory»، «Inhibitory control»، «Executive function»، «Cognitive load» ازمیان مقالات متعدد براساس معیارهای ورود و خروج تعداد 26 مقاله انگلیسی انتخاب و در چند مرحله به‎طور نظام مند بررسی شدند. گزارش با استفاده از دستورالعمل PRISMA (2020) تهیه شده‎ است. یافته‎های پژوهش نشان داد که بیش از 90 درصد مطالعات حاکی از افزایش تنزیل زمانی در اثر کمبود است اما نتایج بررسی مکانیسم‎های اثرگذار هم‎راستا نیست. 60 درصد مطالعات کاهش ریسک‎پذیری، 20 درصد افزایش آن و 20 درصد عدم ارتباط آن در شرایط کمبود را گزارش کرده‎اند. اضطراب و استرس در کمبود با کاهش ریسک‎پذیری همبستگی دارد اما قضاوت درمورد علیت یا میانجی‎گری نیازمند بررسی‎های آماری بیش‎تری است. نتایج بررسی انتخاب‎های مصرفی، کاهش سوگیری‎ مالکیت، اثرات زمینه‎ای و توهم علیت اما افزایش سوگیری کمیابی را نشان می‎دهد. با توجه به پیچیدگی فقر و تأثیر آن بر تصمیم‎گیری، اهمیت کنترل عوامل مداخله‎گر و تفاوت شیوه‎های ارزیابی متغیرهای شناختی، اظهارنظر دقیق‎تر در مورد اثر فقر بر تصمیمات اقتصادی و مکانیسم‎های آن نیازمند پژوهش‎های نوآورانه بیش‎تر به‎ویژه با استفاده از نقشه‎برداری مغز است.

کلمات کلیدی