هدف پژوهش حاضر تبیین پدیده «تجارت غیرقانونی حیات‌وحش» در بازار پرندگان وحشی فریدون‌کنار از منظر گروداران و ارائه رهیافت‌هایی جهت مقابله با آن با رویکرد کیفی به کمک روش «نظریه داده بنیاد» است. درراستای دستیابی به حقیقی‌ترین تصویر از واقعیت، الگوی 6 زنجیره‌ای که پیچیده‌ترین و مافیایی‌ترین الگوی حاکم بر گروداران بود، مبنای مطالعه قرار گرفت. ابزار پژوهش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و ملاک مصاحبه «داوطلب بودن» و مبنای اشباع نظری دستیابی به «حداکثر تنوع» و «تکراری شدن پاسخ‌ها» با حضور نمایندگانی از تمام گروه‌های گرودار اصلی بود. پس از مکتوب سازی مصاحبه‌ها، 104 کد باز و 20 کد محوری احصا شد. سپس کدهای محوری در قالب کدهای گزینشی مقوله‌بندی، فشرده‌سازی و به ارائه مدل پارادایمی نهایی انجامید. نتایج حاکی از آن است که شرایط زمینه‌ای تجارت غیرقانونی حیات‌وحش در بازار پرندگان وحشی فریدون‌کنار، «شکل‌گیری شبکه مافیایی»، «برخورد قهری محیط‌بانان با شکارچیان» و «کمبود بودجه، امکانات و نیروهای متخصص در سازمان حفاظت محیط‌زیست» است. شرایط مداخله‌گر «ناآگاهی جوامع محلی از آثار محیط‌زیستی شکار غیرمجاز» و «فساد اداری در سازمان حفاظت محیط‌زیست»، شرایط علی، «فقر و گرانی»، «اختلاف طبقات و تبعیض اجتماعی»، «تقاضای بازار، بازار سیاه گسترده و کم‌ریسک»، «کم‌رنگ شدن اخلاق محیط‌زیستی» و «نبود نظارت بر فضای سایبر» است. راهبردهای مقابله «آموزش و فرهنگ‌پروری»، «مدیریت مشارکتی محیط‌زیست و منابع طبیعی»، «بازنگری در نوع مواجه محیط‌بانان با شکارچیان»، «تنوع‌بخشی به اقتصاد جامعه محلی و کارآفرینی»، «بازنگری در قوانین» و «فراهم‌سازی زیرساخت‎های نوین شناسایی و ضبط محموله‌ها» و پیامدهای مقابله، «حفاظت از محیط‌زیست و پایداری منابع طبیعی»، «اشتغال‌زایی و تأمین پایدار معیشت جوامع محلی»، «بازتعریف و احیای هویت جوامع محلی» و «کاهش تضادها و تعارضات گروداران با محیط‌بانان» است.

کلمات کلیدی