آب مایع حیات، زندگی‌بخش و پایدار نگاه‏دارندۀ فضاهای جغرافیایی در مقیاس‌های مختلف است. منابع آب در جهان امروز برای ساکنان فضاهای جغرافیایی با توجه به پیوند و وابستگی روزافزون به‌ویژه در کلانشهرها از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. هرگونه تغییر و کاهش در منابع آبی می‌تواند پیامدهای امنیتی متعدد و گسترده‌ای با خود به همراه داشته باشد. بررسی‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ها نشان‌دهندۀ آن است که منابع آبی کلانشهر مشهد متناسب با شرایط اقلیمی نیمه‌خشک، تأثیرپذیری از عوامل مختلف افزایش جمعیت، زائرپذیری، وابستگی به منابع آب فراسوی مرز (سد دوستی) روند کاهشی را نشان می‌دهد که پیامدهای امنیتی مختلف و گسترده‌ای می‌تواند برای کلانشهر مشهد داشته باشد، شناخت این پیامدها و آمادگی جهت مواجه با آن‌ها از اهمیت برجسته‏ای برخوردار است. بنابراین، تحقیق حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‏های کتابخانه‏ای و میدانی (پرسش‌نامه‏ای) با هدف شناخت مهم‌ترین پیامدهای امنیتی در قالب سه بُعد پیامدهای سیاسی، اقتصادی و زیست‌محیطی ناشی از کاهش منابع آبی کلان‏شهر مشهد به انجام رسیده است. این پیامدها جهت ارزیابی و سنجش در اختیار صاحبنظران و اندیشمندان مرتبط قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان‏دهندۀ آن است که 31 پیامد امنیتی ناشی از کاهش منابع آب در کلان‏شهر مشهد مورد تأیید قرار گرفته است. البته باید توجه داشت این پیامدها با یکدیگر در ارتباط هستند و روی یکدیگر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم می‌گذارند و زمینۀ تشدید یا کاهش یکدیگر را می‏توانند فراهم آورند که باید در برنامه‌ریزی برای کلان‏شهر مشهد در نظر گرفته شود.

کلمات کلیدی