جغرافیای سیاسی از آن دسته رشته هاست که درگیر دو حوزه گسترده ی جغرافیا و سیاست است و همین مسئله باعث شده تا بخشی از رهیافت های نظری را در علوم سیاسی جستجو کند. درکنار شمار گسترده نظریه ها در علوم انسانی و اجتماعی، نظریه ها و مکاتب رفتار انتخاباتی، پرپیشینه و ادبیات معرفتی گسترده ای دارند. اولین نظریه به لازاراسفلد و همکارانش در مکتب کلمبیا برمی گردد که از طریق پرسش نامه در مقیاس محلی پی به این گزاره بردند که انسان ها، زاییدی بستر اجتماعی هستند. فرد در قالب ماتریکس/جامعه، هویت اجتماعی اش شکل و کنش سیاسی اش، برساخته می شود. درون همین نظریه گروهی منتقد در قالب مکتب میشیگان به پیشتازی کمپل و همکارانش، رفتار فرد در واحد اجتماعی را نه برساخته ی جبر اجتماعی بلکه برانگیخته از تمایل و انگیزش افرد، در گرایش به هویت حزبی دانسته اند. عضویت در گروه ها، وفاداری نهادینه شده ای از همان اوایل جوانی تا بزرگسالی در فرد ایجاد می کند که عمدتاً رأی برانگیز است. این دو نحله ی فکری توسط انسان شناسان سیاسی واقع گرا، نقد و بررسی شد. آنتونی داونز، سرآمد نظریه اقتصاد سیاسی رفتار انتخاباتی است که انسان رأی دهنده را موجودی درجستجوی بقا، و در پیِ عقل معاش و ماتریالیستی می داند، ازاین رو به-سودِ زیستن درجهان به معنای واقعی کلمه، رأی می دهد. تابدین جای کار، انسان موجودی اجتماعی، روانشناختی و اقتصادی بوده است تااینکه پارتو ، او، را موجودی کنشگر/نخبه پنداشت. یعنی، چگونگی نقش آفرینی و رقابت بر سر منابع، سرچشمه تعارضات سیاسی بین بازیگران بر سر کسب قدرت سیاسی است. درکنار این سه کلان روایت گسترده، آندره زیگفرید، برای انتخابات، رویکردی زمینی و این دنیایی، چیزی شبیه به واقع گرایان اقتصادی، قائل بود. زیگفرید، تاثیر زمین بر نقشه ذهنی، و جغرافیای تصمیم گیری را لحاظ و موردکاوی و چنین تاثیری را در برخی از نقاط فرانسه به اثبات رساند و نظریه جغرافیای انتخابات را به منصه ی ظهور گذاشت. دیوید کارپف به نقش رسانه و فاصله پرداخت و دنیای امروز را منبعث از شبکه ها و ارتباطات دانست که رفتارهای انتخاباتی را جهت و معنا می دهد. به طورکلی هدف این مقاله، بیانِ جامع و کلیدی ادبیات رفتار انتخابات، و بررسی، تحلیل و نقد پرمایه ی این نزهای کلان است. داده کاوی، تبیینی و نظری است و درون مایه نوشتار، کیفی از نوع استدلال های عقلی و تجربی است که بر قوت کار افزوده است.

کلمات کلیدی