در این مطالعه بر اساس ترازنامه‌های انرژی منتشر شده کشور طی سال‌های 1380 تا1392، وضعیت عرضه و مصرف انرژی کشور و ارتباط آن با انتشار گازهای آلاینده و گلخانه‌ای NOx، SO2،CO ، CO2، CH4 و ذرات معلق (SPM) توسط تحلیل‌های آماری بررسی شد. مقایسه وضعیت انرژی ایران بین سال‌های مذکور نشان داد به‌طور متوسط عرضه کل انرژی و مصرف آن به ترتیب با رشد سالیانه 97/5 و 75/5 درصد روبرو بوده است. در طی این سال‌ها روند انتشار NOx،SO2 ، CO، SPM و CO2 نیز به ترتیب 37/7، 87/2، 04/4، 95/3 و 26/7 درصد افزایش یافته است. نتایج نشان داد که بیشترین مصرف انرژی به ترتیب مربوط به خانگی، تجاری و عمومی، حمل‌ونقل، صنعت، نیروگاه، کشاورزی و پالایشگاه است. بخش حمل‌ونقل دارای بیشترین سهم در انتشار انواع گازها در میان بخش‌های مصرف‌کننده انرژی کشور است. همچنین، بخش خانگی، تجاری و عمومی علی‌رغم بالاترین میزان مصرف انرژی (46/52%) در بین منابع مصرف‌کننده دارای کمترین میزان آلودگی است (20%) ولی سهم قابل‌ملاحظه‌ای در انتشار دی‌اکسید کربن دارد (30%). سیر صعودی تقاضا و مصرف انرژی و به‌تبع آن افزایش میزان انتشار آلاینده‌ها زنگ هشداری برای پیگیری‌های جدی و مستمر در زمینه مدیریت انرژی در بخش‌های مختلف مصرف‌کننده است. با تدوین برنامه‌ها و اقدام‌های کنترلی به‌خصوص در زمینه به‌کارگیری انرژی‌های پاک، اصلاح سوخت‌های مصرفی، نظارت و پایش مداوم بر میزان مصرف انرژی می‌توان در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی قدم برداشت.

کلمات کلیدی