عنوان : ( پراکسیس رهاییبخشِ ایرانی در اندیشۀ «ملکمخان» )
نویسندگان: سیدحسین اطهری , احسان مزدخواه ,
Full Textچکیده
«میرزا ملکُمخان ناظمالدوله» (1212-1287) از جمله مهم‌ترین متفکران عصر مشروطیت ایرانی است. اندیشه سیاسی وی اساساً در چارچوب تاریخنگاری اندیشه معاصر ایرانی تببین و تفسیر شده است. بررسی آرا و افکار وی نشان می‌دهد که ملکمخان در جستوجو برای رهایی ایران از استبداد، تحجر و عقب‌ماندگی بوده است. در این پژوهش، آرا و اندیشههای ملکمخان با تأکید بر رهیافت دلالتگونه و با استفاده از روش مفهومی رئالیسم انتقادی بررسی خواهد شد. این چنین کنشی، کوششی برای نوع شناخت از امر واقع و در پاسخ به پرسش تاریخی دویستساله ایران یعنی «چه باید کرد؟» -که توسط هر اندیشمندی از جمله ملکمخان صورت میگیرد- بیان شده که این امر توانایی شناخت بیشتر تفکر سیاسی- اجتماعی در ایران معاصر را دارد. در این چارچوب، پاسخ ملکمخان به پرسش بنیادین «چه باید کرد؟» در حوزههای گوناگون سیاست، اقتصاد و فرهنگ بررسی شده و با توجه به این مسئله، از رئالیسم انتقادی برای تببین و تفسیر اندیشه سیاسی میرزا ملکمخان استفاده شده است. خروجی و نتیجه این نوشتار، ابعاد جدیدی از اندیشه سیاسی ملکمخان را روشن میسازد و نوعی از ایدۀ حکومتمندی در آرای این متفکر قابل فهم است.
کلمات کلیدی
, گونه‌شناسی, رئالیسم انتقادی, میرزا ملکم خان, رهایی بخشی ایرانی و ایران. ,
@article{paperid:1104448,
author = {اطهری, سیدحسین and مزدخواه, احسان},
title = {پراکسیس رهاییبخشِ ایرانی در اندیشۀ «ملکمخان»},
journal = {پژوهش سیاست نظری},
year = {2025},
volume = {20},
number = {37},
month = {October},
issn = {2008-5796},
pages = {41--70},
numpages = {29},
keywords = {گونه‌شناسی; رئالیسم انتقادی; میرزا ملکم خان; رهایی بخشی ایرانی و ایران. ;},
}
%0 Journal Article
%T پراکسیس رهاییبخشِ ایرانی در اندیشۀ «ملکمخان»
%A اطهری, سیدحسین
%A مزدخواه, احسان
%J پژوهش سیاست نظری
%@ 2008-5796
%D 2025
