نفت یکی از مهمترین منابع ثروت ملی در جهان محسوب می‌شود که اخیرا، قیمت آن نوسانات زیادی داشته است و کشورهای صادرکننده‌ی نفتی وابسته را در معرض خطر بی‌ثباتی اقتصادی قرار می‌دهد. از اینرو، هدف مطالعه حاضر، مقایسه اثرات بالقوه نامتقارن نوسانات قیمت نفت خام بر رشد تولید ناخالص داخلی واقعی دو کشور همسایه خاورمیانه (ایران و عراق) است. در این مطالعه، انحراف از میانگین به عنوان نوسانات قیمت نفت خام در نظر گرفته شده است و برای برآورد اثرات نامتقارن بلندمدت و کوتاه‌مدت نوسانات قیمت نفت خام بر رشد اقتصادی دو کشور صادرکننده نفت (ایران و عراق) با دو مدل یک و دو از رویکرد رهیافت الگوی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL) و داده‌های سالیانه 1990-2022 استفاده شده است. تجزیه و تحلیل نامتقارن، نتایج قابل توجهی را در مورد تفاوت پاسخ های رشد اقتصادی به شوک‌های مثبت و منفی قیمت نفت خام ارائه می‌دهد. در مورد ایران، واکنش تولید ناخالص داخلی واقعی به شوک مثبت نفت در بلندمدت بزرگتر از شوک‌ منفی نفت است. نتایج نشان داد که گرچه افزایش قیمت نفت در کوتاه‌مدت سبب افزایش رشد اقتصادی ایران می‌شود اما افزایش قیمت نفت در بلندمدت رشد حقیقی ایران را کاهش می‌دهد. بعلاوه، شوک منفی نفت در کوتاه‌مدت و بلندمدت سبب کاهش رشد اقتصادی ایران می‌شود. از سوی دیگر، شوک مثبت نفتی در کوتاه‌مدت سبب افزایش رشد اقتصادی عراق می‌شود در حالی که در بلندمدت اثر قابل توجهی بر تولید ناخالص داخلی واقعی عراق ندارد.

کلمات کلیدی