کاهش منابع آب شیرین و چالش‌های تأمین انرژی، متخصصان را به بهره‌گیری از سیستم‌های فتوولتائیک شناور سوق داده است. تبخیر سالانه از مخازن روباز کشاورزی، بخش قابل‌توجهی از آب را هدر می‌دهد، در حالی که خنک‌سازی پنل‌های خورشیدی راندمان انرژی را افزایش می‌دهد. این مطالعه تجربی به بررسی تأثیر موقعیت نصب پنل‌های خورشیدی شناور بر تبخیر سطحی آب پرداخته است. چهار مخزن شامل تیمار شاهد (بدون پنل) و سه تیمار با پنل‌های 20 واتی پلی‌کریستالی در موقعیت‌های غوطه‌ور (2 سانتی‌متر زیر آب)، مماس بر سطح آب و بالاتر از سطح آب (8 سانتی‌متری بلاتر از سطح آب) طراحی شد. آزمایش‌ها طی 24 روز (از 15 مرداد تا 15 شهریور 1403) در دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت، با اندازه‌گیری روزانه تبخیر از طریق ترازو دیجیتال و بشر مدرج، و پایش شرایط محیطی (دما، رطوبت، تابش خورشیدی). نتایج تحلیل های آماری نشان داد میانگین تبخیر در تیمار شاهد 4.39 میلی‌متر بود، در حالی که تیمار مماس بر آب با 2.09 میلی‌متر (کاهش 52.4%) و بالاتر از آب با 38/2 میلی‌متر (کاهش 45.8%) بیشترین کاهش تبخیر را داشتند؛ تیمار غوطه‌ور تنها 15.7% کاهش را نشان داد (07/3میلی‌متر). در این پژوهش تفاوت‌ها معنادار بودند (p < 0.001). این یافته‌ها، نقش سایه‌اندازی در کاهش تبخیر را تأیید می‌کند و سامانه‌های شناور را به عنوان راهکاری دوگانه برای تولید انرژی پاک و حفظ منابع آب معرفی می‌نماید. این پژوهش، پایه‌ای برای مقیاس‌پذیری فناوری با تأکید بر پایداری تیمار مماس بر آب و کارایی این تیمار در مدیریت منابع آبی در مناطق خشک فراهم می‌کند.

کلمات کلیدی