نواحی روستایی به‌عنوان بخش بزرگی از نظام اجتماعی و اقتصادی کشور دارای اهمیت است. با این وجود، روستاها با چالش‌های متعدد توسعه‌ای مواجه است و نیازمند برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای همه جانبه از سوی مسئولان و متولیان مدیریت روستاها و سیاست‌گذاران می‌باشد. باید توجه داشت که در کنار نقش و تلاش‌های دولتی برای اقدامات توسعه‌ای در روستاها، نهادهای غیردولتی نیز می‌توانند به‌عنوان بازوی مؤثری در این زمینه در کنار دولت عمل کنند. بر این اساس در مناطق محروم و روستاهای دور از مرکز، نهادهای خیریه‌ای می‌توانند نقش مؤثری ایفا کنند. در این راستا، مطالعه حاضر به تحلیل نقش نهاد خیریه‌ای امام‌علی (ع)، در توسعه اقتصادی - اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائنات در قالب شاخص‌ها و متغیرهای سنجش فعالیت‌های نهاد مذکور در 5 روستای تحت پوشش خیریه امام‌علی (ع) شهرستان قائنات در بین 319 سرپرست خانوار با به‌کارگیری ابزار پرسشنامه پرداخته است که با توجه به کم بودن تعداد جامعه آماری، نمونه‌گیری به‌صورت تمام شماری انجام شده‌است. یافته‌های تحقیق بیانگر این است که نهاد «خیریه‌ای امام‌علی (ع)» بیشترین توجه را در بین شاخص‌های بعد اقتصادی، به شاخص افزایش مشاغل خانگی با مقدار 37/3 و کمترین توجه را در افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری با میانگین 77/2 داشته است؛ همچنین بیشترین توجه را در بعد اجتماعی – فرهنگی در شاخص تشویق به ادامه‌تحصیل با میانگین 97/4 و کمترین توجه را در شاخص برگزاری مراسم‌های ملی - مذهبی با میانگین 33/3 داشته است. به‌طور کلی با توجه به نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای، فعالیت‌های این نهاد خیریه‌ای تأثیر مثبت زیادی در بعد کالبدی، اجتماعی- فرهنگی و بهداشت و سلامت مددجویان روستاهای مورد مطالعه داشته است. به همین منظور توانسته بر رضایتمندی مددجویان تأثیر مطلوبی بگذارد. از طرفی در بعد اقتصادی و کارآفرینی عملکرد آن ضعیف و همراه با نارضایتی بوده است.

کلمات کلیدی