تاریخ نگاری اسلامی از نخستین علوم شکل گرفته در فرهنگ و تمدن اسلامی است، در این میان ، محمد بن جریر طبری و کتاب عظیم وی، تاریخ الامم و الملوک یا همان تاریخ طبری نقش قابل ملاحظه ای در این تاریخ نگاری داشته است. مطالعه تحلیلی سیره بدون بررسی تاریخ طبری کاری عبث است. به این دلیل که این اثر بسیاری از منابع مفقود پیش از خود را نیز زنده نگاه داشته و به نوعی گنجینه ای از بخش عظیم اطلاعاتی است که پیرامون پیامبر تا زمانه وی هنوز در دسترس بوده است. پس می توان گفت که تاریخنگاری طبری سهمی بسزا در انگاره هایی دارد که درباره نبی اکرم ساخته شده است. انگاره هایی که در تاریخ به صورت وسیع و از سوی گروه های مختلف استفاده شده و بخشی از آن را نیز می توان در متون مستشرقان یافت. از آنجا که بزرگت ترین انگاره مغرضانه درباره پیامبر به روش ایشان در گسترش اسلام بازمی گردد؛ همین امر بررسی تاریخنگاری موجود در این کتاب طبری را با هدف چگونگی نقش آفرینی این متن در برجسته سازی خشونت و روش های خشن به عنوان روشی از سوی پیامبر و به حاشیه راندن بخشی از زندگی نبی اکرم که نشان بر تأکید و بهره گیری ایشان از تبلیغ، آموزش و روش های صلح آمیز در راستای گسترش اسلام را دارد؛ مهم و ارزشمند می سازد و می تواند شروعی بر آسیب شناسی این گونه منابع، با رویکرد بالا باشد.

کلمات کلیدی