بررسی تاثیرات جغرافیایی بر ساختار اقتصاد کشاورزی ایالت کرمان (قرن اول تا ششم هجری) چکیده کشاورزی یکی از اصلی ترین شیوه‌های معیشت و گذران زندگی در ایران و از جمله ایالت کرمان بوده که در ذات خود اصولا وابسته به عوامل جغرافیایی است. زمین (خاک)، آب و اقلیم (آب و هوا) عوامل جغرافیایی هستند که تولید کشاورزی را در نوع محصول، زمان کشت، میزان برداشت و مباحث مرتبط دیگر متاثر می سازند. ایالت کرمان یکی از ایالات جنوبی فلات ایران با ویژگی‌ها و عوامل جغرافیایی مختص خود، همواره صحنه پیوند تنگاتنگ انسان و جغرافیا بوده‌است. سوال اصلی پژوهش پیش رواین است که عوامل جغرافیایی ایالت کرمان در اقتصاد کشاورزی آن در فاصله سده‌های 1تا6 هجری چه نقشی ایفا کرده‌اند؟ برای پاسخگویی به این سوال ضمن بررسی اجمالی جغرافیای کرمان، عوامل جغرافیایی موثر بر اقتصاد کشاورزی ایالت کرمان از جمله در گرمسیرات آن بر پایه منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی تحلیلی بررسی شد واین نتیجه حاصل شد که سردسیرات کرمان (کوهستان‌ها) علی‌رغم در بر گرفتن ارتفاعات و به دنبال آن بارش‌های فراوان، به دلیل مساحت کم و عدم تراکم کافی، در نهایت تولیدات کشاورزی کمتری دارند. اما گرمسیرات کرمان (دشت‌ها) به لحاظ وسعت بیشتر، خاک حاصلخیزتر و منابع آب فراوان‌تر، در تولید ثروت‌های ناشی از کشاورزی جایگاه برتری داشته‌اند. بخش‌های عمده‌ای از خوره جیرفت (عمدتا دشت‌های جنوبی آن)، خوره بم (دشت‌‌های شرقی آن)، سیرجان (دشت‌های غربی آن) و نرماشیر نواحی گرمسیری‌ای می‌باشند که به دلیل دارا بودن دشت‌های حاصلخیز و آبرفتی، جریان رودهای سرچشمه گرفته از کوهستان‌های سردسیری در دل خود وهمچنین بهره‌گیری از آب قنات‌ها، همواره کشاورزی غنی‌تری داشته‌اند.

کلمات کلیدی