چکیده حکومت عثمانی نخستین‌بار در عصر سلیمان قانونی به عراق دست یافت که با حضور سلطان در بغداد و زیارت مزار‌های مشاهیر مسلمانان همراه بود. عثمانیان پس از این­که عراق عرب را در عصر شاه عباس اول از دست دادند، تلاش‌هایی برای باز‌پس‌گیری آنجا انجام دادند که سرانجام، در عصر مراد چهارم بار دیگر بر عراق دست یافتند که با حضور سلطان عثمانی در آن­جا و توجه مجدد به مزار معاریف اهل تسنن همراه بود. با نگاه به این­که عثمانیان داعیۀ رهبری جهان اسلام و دفاع از اسلام را داشتند و نیز آنان با رویکرد تسامح و تساهل نسبت به دیگر ادیان و مذاهب خود را محبّ اهل‌بیت (ع) می‌دانستند، در این پژوهش کوشش شده است تا با رویکرد توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای و نیز با تکیه بر منابع ترکی عثمانی سهم مستقیم سلاطین حاضر در عراق در بازسازی اماکن شیعی بررسی شود. یافته‌های پژوهش نشان داد که باوجود ادعای پژوهشگران در بناسازی سلطان عثمانی برای اهل‌بیت (ع) و نیز داعیۀ سلاطین عثمانی در ارادت به اهل‌بیت (ع)، غالب توجه آنان به بازسازی مقبره‌های معاریف اهل تسنن معطوف بوده و اقدام برجسته‌ای در بازسازی عتبات نداشته‌اند و معدود اقامات انجام شده در این دوره را باید سهم والیان محلی برشمرد.

کلمات کلیدی