عنوان : ( خلقت و آفرینش در مثنوی‌های بیدل با نظر به منابع فلسفی و عرفانی دین هندو )
نویسندگان: گلناز میرسالاری , مریم صالحی نیا , فیاض قرائی ,
دانلود فایل برای اعضای دانشگاهبر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست
چکیده
دین هندو یکی از مهم‌ترین ادیان در هند است. خلقت و آفرینش انسان و جهان هستی پایه‌ی جهان‌بینی و ایدئولوژی این دین را تشکیل می‌دهد. مفاهیم خلقت و آفرینش انسان و جهان در قدیم‌ترین متون حکمی و فلسفی آنها یعنی وداها و اوپه‌نیشدها مطرح شده است. در وداها خلقت و آفرینش را از عدم و نیستی می‌دانند. در متون اوپه‌نیشدها برای تبیین خلقت و آفرینش از واژه‌ی «برهمن» استفاده کرده‌اند. برهمن از یک سو عدم و نیستی است و هیچ توصیف ادراکی نمی‌گیرد و به آن «نیرگون برهمن» می‌گویند و از سوی دیگر جهان مادی و جسمانی است که آن را «سگون برهمن» مینامند. فرزانگان اوپه‌نیشدی می‌گویند عدم و نیستی مانند یک روح حقیقی در باطن انسان و جهان هستی وجود دارد. بیدل بی‌آنکه از اصطلاحات «نیرگون برهمن» و «سگون برهمن» استفاده کند، به گونه‌ای چیستی آفرینش را گزارش می‌کند که مخاطب آشنا با عرفان و فلسفه هند، می‌تواند با نظر در زوایای سخن او، تصاویر و شیوه استدلالش مفاهیم هندی «عدم و نیستی»، «انسان»، «تخم عالم کیهانی»، «نظریه‌ی انعکاس»، «شخص خلقت» و «وهم و خیال بودن جهان هستی» بازیابی کند.
کلمات کلیدی
بیدل دهلوی عدم و نیستی انسان نور و آگاهی خلقت مادی و جسمانی
@article{paperid:1105459,
author = {میرسالاری, گلناز and صالحی نیا, مریم and قرائی, فیاض},
title = {خلقت و آفرینش در مثنوی‌های بیدل با نظر به منابع فلسفی و عرفانی دین هندو},
journal = {پژوهشنامه فرهنگ و ادبیات آیینی},
year = {2025},
volume = {3},
number = {2},
month = {January},
issn = {2980-776X},
pages = {173--196},
numpages = {23},
keywords = {بیدل دهلوی عدم و نیستی انسان نور و آگاهی خلقت مادی و جسمانی},
}
%0 Journal Article
%T خلقت و آفرینش در مثنوی‌های بیدل با نظر به منابع فلسفی و عرفانی دین هندو
%A میرسالاری, گلناز
%A صالحی نیا, مریم
%A قرائی, فیاض
%J پژوهشنامه فرهنگ و ادبیات آیینی
%@ 2980-776X
%D 2025
