عنوان : ( تحلیل دیدگاههای کنشگران اجتماعی خانواده و ازدواج در شهر مشهد )
نویسندگان: سیده سلیل ضیائی , حسین باقری ,چکیده
پژوهشهای مختلفی دربارهی موانع ازدواج و کاهش نرخ پیوند زناشویی در جامعهی ایران و راهکارهای مقابله با آن انجام شده است. واکاوی این مسئله از دیگاه کنشگران اجتماعی میتواند به شناسایی و تبیین دقیقتر این موضوع کمک کند. برایناساس، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی به بررسی دیدگاههای کنشگران اجتماعی شهر مشهد در مورد موانع و راهکارهای ازدواج اختصاص یافته است. برای این پژوهش، از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شده و ١٨ نفر (شامل ٩ زن و ٩ مرد) از کنشگران اجتماعی حوزهی ازدواج انتخاب شدند. ملاک انتخاب کنشگران اجتماعی سابقهی فعالیت بیش از ده سال در حیطهی واسطهگری و تسهیلگری ازدواج بوده است که ترکیبی از دانش، تجربه، تعهد و مهارت را داشته و بهصورت همکاری با سازمانهای مردمنهاد فعالیت میکنند. دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته جمعآوری شد. اطلاعات تحلیل گردید که در مجموع ١٤٤ مضمون اولیه MAXQDA بهدستآمده با استفاده از نرمافزار در دو طبقهی مشکل و راهکار استخراج Braun& Clarke ( با روش تحلیل مضمون ( 2006 شد و در قالب یازده مضمون پایه جای گرفتند. سرانجام پس از بررسی و تحلیل دادهها، مضامین پایه ذیل پنج مضمون فراگیر (شامل مضامین فردی و خانوادگی؛ سبک زندگی اسلامی؛ اقتصادی - سیاسی؛ مشارکتپذیری در امر ازدواج و مضمون فراگیر متقاعدسازی) قرار گرفت. نتایج نشان میدهد برای حل بحران ازدواج در ایران میباید نهادهای خانواده، نهادهای مردمی و سمنها، واسطهگران و نهادهای حاکمیتی طی برنامهای جامع و هماهنگ به ایفای نقش خود بپردازند. کنشگران اجتماعی به تأثیرپذیری جوانان از رسانهها در وجوه مختلف مانند انتخاب همسر، گزینش سبک زندگی آرمانی و انتظارات از روابط توجه ویژهای داشتهاند. همچنین، جوانان و خانوادهها مسائل اقتصادی را شرطی لازم برای ازدواج تلقی میکنند و این ادراک مانعی برای تحقق ازدواج در شرایط ناپایدار اقتصادی است
کلمات کلیدی
, موانع ازدواج, راهکارهای ازدواج, کنشگران اجتماعی, مشهد@article{paperid:1105808,
author = {ضیائی, سیده سلیل and باقری, حسین},
title = {تحلیل دیدگاههای کنشگران اجتماعی خانواده و ازدواج در شهر مشهد},
journal = {مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان},
year = {2026},
volume = {20},
number = {2},
month = {February},
issn = {2676-6116},
pages = {1--38},
numpages = {37},
keywords = {موانع ازدواج، راهکارهای ازدواج، کنشگران اجتماعی، مشهد},
}
%0 Journal Article
%T تحلیل دیدگاههای کنشگران اجتماعی خانواده و ازدواج در شهر مشهد
%A ضیائی, سیده سلیل
%A باقری, حسین
%J مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان
%@ 2676-6116
%D 2026
