این پژوهش با هدف بررسی تأثیر استفاده از شکسته‌نویسی در مقایسه با صورت نوشتاری معیار در زیرنویس‌های فارسی بر خوانش مخاطبان انجام شد. شکسته‌نویسی، به شیوه‌ای از نوشتار اطلاق می‌شود که در آن واژه‌ها نه به صورت رسمی و معیار، بلکه متناسب با تلفظ محاوره‌ای و زبان روزمره بازنمایی می‌شوند. از این رو، این مطالعه با رویکردی کمّی و طرح تجربی درون‌آزمودنی و با بهره‌گیری از فناوری ردیابی چشم (eye-tracking)، به جمع‌آوری و تحلیل داده‌های مربوط به حرکات چشم 40 شرکت‌کننده آکادمیک (17 مرد و ۲۳ زن)، حین تماشای سکانسی از یک فیلم فرانسوی با دو نوع زیرنویس (معیار و شکسته) پرداخت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در مقایسه بین دو شرط آزمایش، میانگین تعداد تثبیت، مجموع مدت زمان تثبیت و مجموع مدت زمان بازدید از محدوده متنی در حالت شکسته به طرز معناداری بیشتر از حالت استاندارد بود. به عبارت دیگر، می‌توان گفت اگرچه پردازش هر واحد اطلاعاتی منفرد (هر تثبیت یا بازدید) لزوماً با صورت نوشتاری شکسته طولانی‌تر نمی‌شود، اما به طور کلی، خواندن این نوع زیرنویس نیازمند نمونه‌برداری بصری مکررتر (تثبیت‌های بیشتر) و در نتیجه صرف زمان کلی بیشتری برای پردازش است. این امر می‌تواند دال بر افزایش تلاش پردازشی یا کاهش سیالی خواندن هنگام مواجهه با صورت شکسته در زیرنویس باشد. مطالعه حاضر، با تأکید بر ملاحظات زبان‌شناختی و شناختی مرتبط با حوزه چندرسانه‌ای بینش‌های تجربی ارزشمندی پیرامون تأثیر انتخاب‌های سبکی در صورت نوشتاری زیرنویس بر فرآیندهای شناختی پایه در خواندن و دریافت ارائه ‌می‌دهد.

کلمات کلیدی