هدف : مطرح بودن باکتری هموفیلوس سومنوس در دامهایی که مشکل تولید مثلی و باروری دارند و نیز این نکته که باکتری مزبور علاوه بر دامهای بیماری، در دامهای آبستن و غیر آبستن سالم وجود دارد هدف این مطالعه می‌باشد. طرح : مطالعه آینده نگر. حیوانات: 226 راس گاو شیری نژاد هلشتاین. روش : 226 راس گاو شیری نژاد هلشتاین از نظر آلودگی دستگاه تولید مثلی به باکتری هموفیلوس سومنوس مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه باکتریایی از دستگاه تولید مثلی (رحم، سرویسکی و واژن) 103 راس دام مبتلا به انواع اختلالات تولید مثلی، 66 راس دام سالم آبستن (سرویکس و واژن) و 57 راس دام سالم غیر آبستن (رحم، سرویکس و واژن) تهیه گردید. تجزیه و تحلیل آماری: آزمون مربع کای. نتایج : در گروههای دامهای بیمار، شاهد آبستن و شاهد غیر آبستن به ترتیب: از 6 راس (83/5 درصد)، یک راس (52/1 درصد) و 10 راس (5/17 درصد) باکتری هموفیلوس سومنوس جدا گردید. در گروه دامهای بیمار، رحم بیشترین آلودگی (88/3 درصد) را به خود اختصاص داده است. در حالی که در گروه شاهد غیر آبستن ، بالاترین (28/12 درصد) میزان آلودگی متعلق به بافت واژچن بود. در مورد آلودگی بافت واژن ارتباط آماری معنی‌داری وجود داشت (P<0/025) توزیع وضعیت آلودگی در فصول گرم (بهار و تابستان) (76/11 درصد) و فصول سرد (پاییز و زمستان) (23/82 درصد) نشان دهنده معنی‌دار بودن تاثیر فصل بر روی آلودگی با این منبع می‌باشد (P<0/05). نتیجه‌گیری : در این بررسی از 17 راس (53/7 درصد) دامهای تحت مطالعه باکتری هموفیلوس سومنوس جدا گردید. دامهای دارای مشکلات تولید مثلی به هموفیلوس سومنوس آلوده بودند به طوری که بیماریهای تولید مثلی پس از زایش را می‌توان ناشی از این باکتری دانست. این آلودگی در بین دامهای سالم از نظر تولید مثلی نیز وجود داشت.

کلمات کلیدی