دو آزمایش برای تعیین اثرات ذرات و جرم حجمی لحظه ای ذرات یونجه بر فعالیت جویدن حیوان، قابلیت هضم و روند هضم شکمبه ای و عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین تغذیه شده با جیره پایه ذرت سیلو شده انجام شدند . در آزمایش اول، با استفاده از روش in vitro ظرفیت نگهداری آب، ماده خشک نامحلول، سرعت آبگیری و تغییرات جرم حجمی لحظه ای در علوفه یونجه (در اندازه های مختلف) و ذرت سیلو شده اندازه گیری شدند. کاهش اندازه دانسیته توده ای، جرم حجمی لحظه ای و سرعت آبگیری را افزایش داد، اما ظرفیت نگهداری آب را در یونجه کاهش داد. در آزمایش دوم، 9 راس گاو شیرده هلشتاین در اواسط شیردهی، با جیره کاملا مخلوط حاوی سه اندازه ذره یونجه (با میانگین هندسی 83/7، 04/4 و 14/1 میلی متر) در قالب طرح مربع لاتین تکرار شده (3×3) مورد استفاده قرار گرفتند. جیره ها حاوی یونجه، ذرت سیلو شده، جو، کنجاله سویا، تفاله چغندر، سبوس گندم، دی کلسیم فسفات، مکمل ویتامینی و مواد معدنی و نمک به ترتیب به میزان 20، 20، 35، 7، 5/7، 10، 3/0، 1/0، و 1/0 درصد ماده خشک بودند. میانگین هندسی ذرات در جیره های کاملا مخلوط حاوی یونجه بلند، متوسط و ریز به ترتیب 34/3، 47/2 و 66/1 میلی متر بودند. کاهش اندازه مصرف روزانه ماده خشک و متعاقب آن دیواره سلولی (کیلو گرم در روز) را افزایش داد، اما نسبت الیاف موثر فیزیکی یا دیواره سلولی موثر فیزیکی را در مورد خوراکی مصرف شده، کاهش داد. کاهش اندازه ذرات جرم حجمی لحظه ای جیره های کاملا مخلوط را افزایش داد، اما قابلیت هضم دیواره سلولی و خاکستر را کاهش داد. کاهش اندازه ذرات زمان ماندگاری شکمبه ای مواد جامد را کاهش، ولی باعث افزایش سرعت عبور آنها شد. تولید روزانه شیر و شیر تصحیح شده بر اساس 4 درصد چربی تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفتند. اندازه p H شکمبه، کل فعالیت جویدن دام، نشخوار، زمان مصرف خوراک و چربی شیر با کاهش اندازه ذرات کاهش یافتند، اما پروتئین شیر افزایش یافت. این تحقیق نشان داد که کاهش اندازه ذرات علوفه ای باعث افزایش جرم حجمی توده ای، جرم حجمی لحظه ای و سرعت آبگیری علوفه یونجه شده که مهمترین عامل موثر بر میزان ماده خشک مصرفی روزانه، ترکیب شیر و فعالیت جویدن به شمار می آید، ولی حداقل تاثیر را بر روی قابلیت هضم و تولید شیر داشته است.

کلمات کلیدی