استحکام سیاسی وثبات اجتماعی دراسپانیای اسلامی، که از گروه های دینی، فرهنگی وقومی مختلفی تشکیل می شد،مستلزم آن بودکه دولتمردان باسه گروه بزرگ مسلمان آن جا یعنی اعراب،بربرها ومولدان،حسن تعامل داشته باشند. اما ازآن جاکه حاکمان اندلس غالبا ازسیاست جناحی پیروی می کردند، این جامعه همواره باتنش های سیاسی وناسازگاری های اجتماعی مواجه بود. درمقاله حاضرکه به مولدان پرداخته شده، نقش آنان دراین ناآرامی ها بررسی گردیده و بیان شده که این گروه درجهت مقابله باسیاست های تبعیض آمیزاعراب حاکم براندلس،دوگونه واکنش نشان دادند:نخست به اقدامات سیاسی-نظامی روی آوردندوازاین رهگذرجایگاه خویش رادرجامعه ارتقا بخشیدند و در مرحله بعد ازفعالیت های فکری وتبلیغی سودجستند.

کلمات کلیدی