عنوان : ( گزینش برای تحمل به خشکی در ژنوتیپ های نخود (cicer arietinum l) )
نویسندگان: علی گنجعلی , محمد کافی , عبدالرضا باقری , فرج اله شهریاری احمدی ,چکیده
به منظور ارزیابی و گزینش ژنوتیپ های متحمل به خشکی نخود و نیز تعیین مناسب ترین شاخص های مقاومت به خشکی، آزمایشی در دو منطقه، مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد و ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور طی سال زراعی 1382 انجام شد. 34 رقم و ژنوتیپ نخود در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط تنش (دیم) و بدون تنش (آبی) مورد مطالعه قرار گرفتند. شاخص های کمی مقاومت و حساسیت به خشکی مانند شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص تحمل (TOL) و میانگین هارمونیک (HM) براساس عملکرد گیاه در شرایط تنش (Ys) و عملکرد آبی (Yp) محاسبه شدند. تفاوت های معنی داری بین ارقام و ژنوتیپ های نخود از نظر شاخص های کمی مقاومت به خشکی بجز شاخص های TOL و SSI در دو منطقه مورد بررسی وجود داشت. در شرایط بدون تنش ژنوتیپ های شماره 4، 5، 16، 17، 18، 19 و 31 یعنی ژنوتیپ های MCC 460, MCC 10, MCC 5, MCC 448, MCC 13, ICCV 93042, ICCV 93040 در دو منطقه مورد مطالعه دارای بیشترین عملکرد دانه بودند در حالی که در شرایط تنش تنها ژنوتیپ های 14، 16 و 19 یعنی ژنوتیپ های MCC 10, MCC 13, ICCV 93040 از این حیث برتر از سایرین بودند. نتایج حاصل از تجزیه همبستگی صفات نشان داد که شاخص های HM, STI, GMP, MP همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش دارند. بنابراین در نخود شاخص های فوق مناسب ترین شاخص ها برای گزینش ژنوتیپ های مقاوم به خشکی می باشند. براساس این شاخص ها ژنوتیپ های 4، 16 و 19 که دارای بالاترین عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش می باشند و در فضای نمودار چند متغیره بای پلات در مجاورت بردارهای مربوط شاخص های مقاومت به خشکی HM, STI, GMP, MP قرار می گیرند به عنوان ژنوتیپ های نخود متحمل به خشکی پیشنهاد می شوند.
کلمات کلیدی
, بای پلات, شاخص های تحمل به خشکی, تنش خشکی, نخود@article{paperid:203187,
author = {گنجعلی, علی and کافی, محمد and باقری, عبدالرضا and شهریاری احمدی, فرج اله},
title = {گزینش برای تحمل به خشکی در ژنوتیپ های نخود (cicer arietinum l)},
journal = {پژوهشهای زراعی ایران},
year = {2005},
volume = {3},
number = {1},
month = {May},
issn = {2008-1472},
pages = {103--122},
numpages = {19},
keywords = {بای پلات، شاخص های تحمل به خشکی، تنش خشکی، نخود},
}
%0 Journal Article
%T گزینش برای تحمل به خشکی در ژنوتیپ های نخود (cicer arietinum l)
%A گنجعلی, علی
%A کافی, محمد
%A باقری, عبدالرضا
%A شهریاری احمدی, فرج اله
%J پژوهشهای زراعی ایران
%@ 2008-1472
%D 2005