عنوان : ( مطالعه ویژگیهای زیستی و بوم شناسی اردک نوک پهن (Anas clypeata) در تالاب گمیشان )
نویسندگان: حسین یزدان داد , آزاده کریمی ,
Full Textچکیده
چکیده: تالاب گمیشان مجموعه وسیعی از مردابهای اراضی سیلابی- فصلی لب شور و کم عمق است که در شرق دریای خزر، مرز ایران وترکمنستان در نزدیک شهر گمیشان واقع شده است و حداقل حدود 5000 هکتار مساحت دارد (اسکات 1995 ). این تالاب به عنوان یکی از زیستگاههای مهم پرندگان در خاورمیانه معرفی شده است که توان بالایی در جذب پرندگان مهاجر را دارد(اوانس1994). پرندگان مهاجر آبزی گروه بزرگی از زیا (فون) پرندگان تالاب گمیشان را تشکیل می دهند که در بین آنها تیره مرغابی سانان (Anatidae)به لحاظ تنوع، فراوانی و ارزشهای بوم شناسی، حفاظتی و شکار از جایگاه بالایی برخوردارند. تنوع و فراوانی حضور این گونه ها می تواند نشان دهنده مطلوب بودن زیستگاه آنان باشد. اردک نوک پهن یکی از گونه های زیرتیره Anatninae می باشد و جزء اردکهای روی آبچر (Dabbling duck) محسوب می شود. این پرنده به عنوان یک گونه مهاجر زمستان گذران در تالابهای کشور ما حضور پیدا می کند(اسکات و همکاران1354). در این تحقیق 30 قطعه اردک نوک پهن از شکارچیان مجاز در تالاب گمیشان تهیه شد سپس بیومتری 10 صفت ظاهری، 10 صفت استخوانی جمجمه و 14 صفت استخوانی اسکلت بدن روی نمونه ها انجام شد. هدف از اندازه گیری صفات ظاهری و استخوانی تعیین میانگین اندازه این صفات در جمعیت منطقه بود که در مطالعات بعدی می توان این اندازه گیریها را با جمعیتهای مناطق دیگر مقایسه کرد و به وجود ارتباط یا مجزا بودن جمعیتها برای مدیریت آنها پی برد.در این مطالعه برخی از ویژگیهای زیستی و بوم شناسی این پرنده مانند: نوسانات جمعیت آن در طی یک دهه، رژیم غذایی آن، تعیین میزان ذخیره چربی بدن، طول روده و نسبت آن به طول کل بدن، تعیین میانگین وزن بدن و نسبت جنسی جمعیت مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نوسانات جمعیت این گونه در تالاب گمیشان نشان داد که فراوانی آن از 12000 قطعه در سال 1991 به حدود 1200 قطعه در سال 2001 کاهش یافته یعنی 10 درصد کاهش جمعیت داشته است. در بررسی محتویات سنگدان نمونه ها مشخص شد این پرنده ها 84 درصد از مواد جانوری، 9 درصد از مواد گیاهی و 7 درصد از سنگریزه تغذیه نموده اند. این نتایج بیان می کند اردک نوک پهن یک گونه همه چیزخوار است و رژیم غذایی گوشتخواری آن که عمدتا شامل صدفها و نرمتنان می باشد غلبه دارد. از لحاظ میزان ذخیره چربی بدن، 60 درصد فراوانی نمونه ها ذخیره چربی متوسط، 23 درصد ذخیره چربی کم و 17 درصد ذخیره چربی زیاد دارا بودند. نتایج این فاکتور بدنی نشان می دهد پرنده ها با کمبود مواد غذایی مواجه نیستند و وضعیت تغذیه ای زیستگاه تقریبا مناسب است. میانگین طول روده در این گونه 3253 میلیمتر و میانگین طول کل بدن 483 میلیمتربود. نسبت طول روده به طول کل بدن در نمونه ها 75/6 بود. میانگین وزن بدن این گونه 560 گرم بود. نسبت جنسی نر به ماده در جمعیت 5/1 محاسبه شد. کلمات کلیدی : اردک نوک پهن، صفات ظاهری و استخوانی، نوسانات
کلمات کلیدی
, کلمات کلیدی : اردک نوک پهن, صفات ظاهری و استخوانی, نوسانات جمعیت, تغذیه, ذخیره چربی, تالاب گمیشان.
@inproceedings{paperid:1009991,
author = {یزدان داد, حسین and آزاده کریمی},
title = {مطالعه ویژگیهای زیستی و بوم شناسی اردک نوک پهن (Anas clypeata) در تالاب گمیشان},
booktitle = {دومین کنفرانس ملی علوم جانوری دانشگاه گیلان},
year = {2007},
location = {رشت, ايران},
keywords = {کلمات کلیدی : اردک نوک پهن، صفات ظاهری و استخوانی، نوسانات جمعیت، تغذیه، ذخیره چربی، تالاب گمیشان.},
}
%0 Conference Proceedings
%T مطالعه ویژگیهای زیستی و بوم شناسی اردک نوک پهن (Anas clypeata) در تالاب گمیشان
%A یزدان داد, حسین
%A آزاده کریمی
%J دومین کنفرانس ملی علوم جانوری دانشگاه گیلان
%D 2007
