با توجه به نامناسب بودن پراکندگی زمانی و مکانی ریزش های جوی در ایران و پایین بودن راندمان آبیاری درکشاورزی، آب به عنوان محدود کننده ترین عامل تو لید در کشاورزی مطرح می باشد. در مقاله حاضر الگوی کشت فعلی دشت مشهد-چناران مورد بررسی قرار گرفته وبا جمع آوری داده های مربوط به سال 1388، با هدف کاهش مصرف آب، الگوی کشت بهینه و تقریباً بهینه تعیین شد. برای رسیدن به این هدف از برنامه ریزی خطی و برنامه ریزی ایجاد گزینه ها استفاده شد. نتایج مربوط به الگوی کشت یهینه حاصل از برنامه ریزی خطی نشان داد که با بکارگیری و اختصاص تمام سطح زیر کشت به محصولات و نیز کسب بازده برنامه ای مشابه الگوی فعلی، میزان مصرف آب کاهش یافته است که ناشی از ترکیب جدید محصولات در نظام تولید می باشد. همچنین الگوهای تقریباً بهینه نشان دادند که حتی با افزایش 5% و 7% در مقدار آب مصرفی نسبت به حالت بهینه، تنها حداکثر 5/1% بازده برنامه ای افزایش یافته است که به لحاظ اهمیت تداوم استفاده از منابع آب و حفاظت از این منبع با ارزش چنین برداشت اضافی توصیه نمی شود. با توجه به نتایج، بکارگیری الگو های بهینه سازی در تدوین الگوی کشت در دشت توصیه می شود.

کلمات کلیدی