Title : ( بررسی نقش گردش منطقه ای جو بر روی خاورمیانه در وقوع طوفان های گردوغباری تابستانه در جنوب غرب ایران )
Authors: Abbas Mofidi , sajjad jafary ,
Full TextAbstract
چکیده: در این تحقیق به منظور تبیین علل وقوع توفان های گردوغباری تابستانه درجنوبغرب ایران و منابع اصلی گردوغبار آنها، ساختار گردش منطقه ای جو مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با بهره گیری از داده های ساعتی میزان دید در 8 ایستگاه هواشناسی واقع در استان های خوزستان و ایلام، تعداد 30 مورد توفان فراگیر برای یک دوره زمانی شش ساله (2003-1998) استخراج شد. سپس با بهره گیری از داده های شبکه بندی شده NCEP/NCAR و شاخص آیروسل سنجنده TOMS ویژگی های همدیدی هریک از توفان های گردوغباری از دو روز قبل از وقوع توفان تا زمان اوج در مقیاس6 ساعته مورد بررسی قرار گرفت. تعیین منابع اصلی گردوغبار برای هر یک از توفان های گرد وغباری نیز با بهره گیری از مدل لاگرانژینی HYSPLIT و با استفاده از روش ردیابی پسگرد به انجام رسید. نتایج تحقیق بیانگر آنست که پرفشار عربستان و تراف زاگرس بیش از هر مؤلفه گردشی دیگری در شکل گیری توفان های مقیاس منطقه ای در منطقه خلیج فارس و جنوبغرب ایران نقش دارند. در بررسی الگوهای همدیدی توفان های گردوغباری، سه الگوی زوجی، ناوه موج غربی و پرفشار بعنوان الگوهای همدیدی اصلی در زمان وقوع توفان ها تعیین گردید. در الگوی زوجی، بدنبال تقویت و گسترش جنوب سوی واچرخند ترکمنستان، شیو افقی باد در ترازهای زیرین جو افزایش می یابد که در ادامه با افزایش گردش چرخندی در تراف زاگرس همراه می گردد. این فرآیند در یک پسخور مثبت ضمن تقویت همزمان تراف زاگرس و پرفشار عربستان شکل گیری یک جت تراز زیرین موسوم به باد شمال را در منطقه همشارش دو سامانه در پی دارد. در الگوی ناوه موج غربی به جهت گسترش و نفوذ ناوه ای بر غرب خاورمیانه و شکل گیری یک منطقه گردش چرخندی بر شمال عراق و استقرار همزمان پرفشار عربستان بر جانب جنوبی آن، یک شیو افقی شدید باد در امتداد نصف النهاری با جریانات شرق سو از جانب عراق به سمت جنوبغرب ایران همراه می گردد. نهایتاً در الگوی پرفشار به سبب قرار گرفتن یک سامانه پرفشار بر روی منطقه جنوبغرب ایران، گردوغبار از مرکز کم فشاری که در غرب سامانه پرفشار قرار گرفته به داخل سامانه منتقل شده و از طریق پرفشار در سطح منطقه نزول یافته و پخش می گردد. خروجی های مدل HYSPLIT نشان می دهد که بطور کلی منابع اصلی غبار برای توفان های گردوغباری جنوبغرب ایران محدوده ای در حدفاصل مرکز تا شمال عراق، غرب سوریه تا شمال عربستان می باشد. مقایسه بین الگوها آشکار ساخت که الگوی پرفشار از محدودترین و کوچکترین منطقه انتقال ذرات برخوردار است. بهره گیری از شاخص AAI نشان می دهدکه الگوی زوجی در قیاس با سایر الگوهای همدیدی، بیشترین گسترش افقی گردوغبار را بر روی خاورمیانه تجربه می کند.
Keywords
, توفان گردوغبار, پرفشار عربستان, تراف زاگرس, باد شمال, مدلHYSPLIT, جنوبغرب ایران.
@inproceedings{paperid:1026093,
author = {Mofidi, Abbas and Jafary, Sajjad},
title = {بررسی نقش گردش منطقه ای جو بر روی خاورمیانه در وقوع طوفان های گردوغباری تابستانه در جنوب غرب ایران},
booktitle = {اولین کنگره بین المللی پدیده ی گردوغبار و مقابله با آثار زیانبار آن},
year = {2012},
location = {اهواز, IRAN},
keywords = {توفان گردوغبار، پرفشار عربستان، تراف زاگرس، باد شمال، مدلHYSPLIT، جنوبغرب ایران.},
}
%0 Conference Proceedings
%T بررسی نقش گردش منطقه ای جو بر روی خاورمیانه در وقوع طوفان های گردوغباری تابستانه در جنوب غرب ایران
%A Mofidi, Abbas
%A Jafary, Sajjad
%J اولین کنگره بین المللی پدیده ی گردوغبار و مقابله با آثار زیانبار آن
%D 2012
