رشد شتابان جمعیت شهری و به تبع آن نیاز به مسکن از یک سو و جلوگیری از گسترش بی رویه شهرها برای استفاده ی بهینه از زمین شهری و رفع مشکلات، سیما، فضا، کاربری اراضی، مسائل زیست محیطی، حمل و نقل شهری و... از سوی دیگر، «بلند مرتبه سازی» و الگوی «شهر فشرده» را در راستای توسعه ی پایدار شهری در کشور های پیشرفته و در حال توسعه مطرح کرده است. در این راستا پارادایم شهر فشرده و الگوی بلندمرتبه سازی مبنای کار این تحقیق قرار گرفته است. لذا با توجه موقعیت شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور با 5/2 میلیون جمعیت و در راستای حل مسائل امروزی و آینده ی آن، راهبرد شهر فشرده و پروژه های بلندمرتبه سازی، می تواند محور توسعه ی آتی شهر قرار گیرد. بر این مبنا در این تحقیق رابطه ی بلندمرتبه سازی و هماهنگی عملکردهای «کار، تامین نیازهای ضروری و گذران اوقات فراغت» با عملکرد «سکونت» با توجه با معیار فاصله(به کیلومتر) بررسی شده است. حجم جامعه نمونه برابر384(معادل33درصد جامعه ی آماری می باشد که از بین کل خانوارهای مجتمع فیروزه بدست آمده است. روش کار کلاس بندی فواصل عملکرد کار، تامین نیازهای ضروری و گذران اوقات فراغت تا محل سکونت با توجه به استاندارد بدست آمده برای بلندمرتبه سازی (که معادل 25 تا 30 درصد فواصل سه عملکرد فوق تا محل سکونت در طرح جامع حمل و نقل مشهد در نظر گرفته شده است) می باشد. ابزار تحلیل نیز استفاده از شبکه عصبی محتمل در محیط نرم افزار مطلب می باشد. در نهایت با مقایسه ی میانگین فواصل این سه عملکرد در نمونه‌ی موردی و مشهد مشخص شد که فواصل ذکر شده در مشهد بیشتر از نمونه ی موردی است؛ پس در کل بلند مرتبه سازی تاثیر نسبتا محسوسی در کاهش این فواصل داشته است. اما به جز فاصله ی عملکرد کار تا محل سکونت، فواصل عملکردهای تامین نیازهای ضروری و گذران اوقات فراغت تا محل سکونت، مطابق استانداردهای بدست آمده برای بلندمرتبه سازی نبوده اند. بیان مسأله و سؤالهای اصلی تحقیق امروزه اساس بسیاری از طرح های شهری این است که با افزایش تراکم و احداث ساختمانهای بلند مرتبه و توجه به کاربری مختلط و ترکیبی، تا آنجا که ممکن است از سطح اشغال ساختمانها کاسته و با استفاده ی بهینه از زمین شهری، بتوان رابطه ی مناسبی را بین عملکردهای«سکونت، کار، اوقات فراغت و رفت آمد» در سطح شهر برقرار کرد تا محیط زندگی مناسبی را برای نسل امروز و آینده ایجاد شود.

کلمات کلیدی