پنج راس گوسفند نر بلوچی با کانولای شیردانی در قالب طرح مربع لاتین 5 پایه، 14 روز خوراک پایه+ تزریق شیردانی، و 2 روز محدودیت غذایی+ تزریق شیردانی مورد آزمایش قرار گرفتند . تیمارها شامل تزریق شیردانی آب (گروه شاهد)، نشاسته ذرت ( 120 گرم در روز)، دکستروز ( 120 گرم در روز)، پیه ( 58 گرم در روز )، و روغن ماهی ( 58 گرم در روز) در ساعات 0800 و 1400 ، قبل از مصرف خوراک پایه بودند . تزریق شیردانی تیمارها، قبل و بعد از محدودیت غذایی، موجب افزایش معنیدار مقدار نیتروژن مدفوع و سهم نیتروژن مدفوع به نیتروژن مصرفی در مقایسه با گروه شاهد شد، از طرفی سهم نیتروژن ادرار به نیتروژن دفعی را کاهش داد. همچنین، تزریق شیردانی منابع کربوهیدراتی در مقایسه با منابع چربی موجب افزایش سهم نیتروژن مدفوع به نیتروژن مصرفی و کاهش سهم نیتروژن ادرار به نیتروژن دفعی شد. میانگین غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه در تیمارهای کربوهیدراتی نسبت به تیمارهای چربی، و در تیمار نشاستهذرت نسبت به دکستروز کاهش یافت . پس از محدودیت غذایی، ابقای نیتروژن در گروه شاهد به طور نزدیک به معنیداری بالاتر از سایر تیمارها بود. به طور کلی، در این آزمایش افزایش دریافت انرژی از شیردان، سبب افزایش دفع نیتروژن از مدفوع و کاهش آن از ادرار گوسفندان شد. همچنین، به نظر میرسد هضم پس از شکمبهای کربوهیدراتهای غیرالیافی، سبب کاهش دفع نیتروژن از ادرار و آلودگی محیط زیست شود.

کلمات کلیدی