بازار یکی از عینی‌رین نمودهای معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی است که به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر، ایفای نقش می‌کند. از این‌رو تحلیل ویژگی‌های بازار اسلامی از مباحث مهم اقتصاد اسلامی است که کمتر بدان پرداخته شده است. بر این مبنا، در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ویژگی های بازار از دیدگاه اسلام پرداخته شده و جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه‌ای انجام شده است. بنابراین، هدف از این مقاله شناخت ویژگی‌هایی است که باید فروشندگان و خریداران در بازار اسلامی مورد توجه قرار دهند. از آنجا که اسلام یک روش زندگی است رفتار بازاریان باید به منظور موفقیت در دنیا و آخرت با قرآن و حدیث، دو منبع اصلی مسلمانان هماهنگ باشد. در این مقاله بازار اسلامی را با ویژگی‌های شفّافیت، صداقت، تطابق با شرع بازشناسی، و سپس به توضیح مختصری درباره آداب و اصول تجارت از دیدگاه اسلام می‌پردازیم. منظور از صداقت بازار به این است که چگونگی تعامل عرضه کنندگان و تقاضا کنندگان، فضای فیزیکی، نورپردازی، چینش کالا و فضای حاکم بر بازار به طور پایدار واقع نما باشد. شفّافیت در بازار اسلامی، از طرفی، متأثّر از فضای فیزیکی بازار اسلامی است که یاد خدا و ترس از روز قیامت را تقویت می‌کند؛ و از طرف دیگر، ناشی از انگیزه‌های قوی و الهیِ عاملان اقتصادی برای پرهیز از پنهان کاری اطلاعاتی است. کاهش قیمت، تسهیل مبادلات، افزایش اضافه رفاه مصرف کننده، اضافه ارزش تولیدکننده، و سرانجام افزایش کارایی بازار، از نتایج شفّافیت قوی است.

کلمات کلیدی