گیاه برگ زینتی Begonia soli- mutata از خانواده Begoniacea می¬باشد. روش رایج تکثیر این گیاه از طریق قلمه برگ می باشد که به دلیل سرعت تکثیر پایین و احتمال انتقال آلودگی از کارایی لازم برخوردار نیستند لذا استفاده از روش¬های نوین تکثیر مانند کشت بافت برای این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار می¬باشد. در این پژوهش اثر ترکیبات هورمونی در مراحل مختلف کشت درون شیشه ای و باززایی این گیاه مورد بررسی قرارگرفت. در آزمایش اول روش¬های مختلف ضدعفونی سطحی ریزنمونه ها جهت دستیابی به روش بهینه مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش دوم، بهترین اندازه ریزنمونه برگ جهت باززایی مورد بررسی قرارگرفت. در آزمایش سوم، از ترکیبات هورمونی مختلف جهت دستیابی به باززایی مستقیم و پرآوری درون شیشه¬ای بهینه استفاده شد. در این آزمایش از محیط کشت MSحاوی هورمون BAP ( 0، 1 و 2 میلی¬گرم در لیتر) و هورمون تیدیازرون (TDZ) (5/0 و 1 میلی¬گرم در لیتر) در ترکیب با هورمون NAA ( 0 و 5/0 میلی¬گرم در لیتر) استفاده شد. نتایج نشان داد که افزودن بنومیل و سفوتاکسیم به محیط کشت جهت کنترل آلودگی های ریزنمونه ها در شرایط کشت بافت ضروری می باشد. همچنین بهترین اندازه ریزنمونه اولیه برگ سایز 2 سانتی متر مربع بود که بالاترین میزان پرآوری را ایجاد نمود. علاوه بر این تیمار هورمونی BAP با غلظت 1 میلی¬گرم در لیتر، مناسب ترین تیمار جهت باززایی ریزنمونه¬ها بود. TDZ علی رغم اینکه منجر به بالاترین درصد باززایی ریزنمونه¬ها شده بود، به دلیل اینکه گیاهچه¬های حاصل بسیار کوچک بوده و از رشد کندی برخوردار بودند تیمار مناسبی جهت باززایی تشخیص داده نشد. در مجموع آزمایشات این تحقیق منجر به دستیابی به یک پروتکل بهینه جهت باززایی مستقیم ریزنمونه¬ها به منظور تولید انبوه گیاه بگونیا گردید.

کلمات کلیدی