آزمایشی با هدف بررسی دو جاذب خاکستر تهیه شده از پوست خربزه و بنتونیت سدیم فرآوری شده در حذف رنگ بروموکروزول گرین به‌عنوان یک منبع آلوده‌کنندۀ آبی در یک محیط کشت تهیه شده از میکروارگانیسم‌های شکمبه و بزاق مصنوعی انجام شد. از بروموکروزول گرین در سه سطح (صفر، 5 و 10 پی‌پی‌ام) همراه با بنتونیت سدیم یا خاکستر پوست خربزه هر کدام در سه سطح (0، 4 و 8 میلی‌گرم) به‌صورت فاکتوریل 3×2×3 و با پایۀ کاملاً تصادفی در محیط کشت، استفاده شد. برخی از فراسنجه‌های تخمیری در محیط کشت برآورد گردید و اثر جاذب‌ها در حذف رنگ بروموکروزول گرین اضافه شده به آب در زمان‌های 3 و 24 ساعت، نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. افزودن هر دو جاذب منجر به حذف کارآمد رنگ از آب (به‌ویژه سطح چهار درصد خاکستر پوست خربزه) شد. افزایش رنگ از صفر به 5 پی‌پی‌ام، منجر به افزایش معنی‌دار پتانسیل تولید گاز و تولید تجمعی گاز در زمان‌های 12، 24 و 48 ساعت انکوباسیون، انرژی قابل متابولیسم، اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، انرژی خالص شیردهی، بازده تولید پروتئین میکروبی و قابلیت هضم ماده آلی در مقایسه با تیمار شاهد شد (05/0>P)، اما کلیۀ این فراسنجه‌ها در سطح 10 پی‌پی‌ام رنگ، کاهش معنی‌دار یافت. در مجموع، اضافه کردن دو جاذب به محیط کشت نه تنها مانع کاهش اثرات منفی رنگ (سطح 10 پی‌پی‌ام) بر فراسنجه‌های تخمیری نشد، بلکه منجر به کاهش برخی از این فراسنجه‌ها شد و به‌نظر می‌رسد میکروارگانیسم‌های شکمبه می‌توانند از بروموکروزول گرین (تا سطح 5 پی‌پی‌ام) در جهت بهبود فراسنجه‌های تخمیری بهره ببرند.

کلمات کلیدی