در ایران، تقریباً 140 گونه مختلف از ماهیان در منابع آب‌های داخلی مانند رودخانه‌ها، برکه‌ها دریاچه‌ها و قنات‌ها زندگی می‌کنند که بسیاری از آن‌ها دارای ارزش اقتصادی، صید ورزشی، زیبایی‌شناختی و حفاظتی می‌باشند بااین‌وجود، تاکنون اقدامات اندکی جهت اهلی سازی و معرفی آنان به سیستم‌های پرورشی صورت گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی زیست شناسی و روند تولید مثلی ماهی سبزوگ (Cyprinion watsoni) موجود در قنات قصبه گناباد به مدت یکسال صورت گرفت. نمونه برداری به صورت ماهیانه با استفاده از ساچوک و دستگاه شوکر برقی انجام شد. شاخص‌های وزن، طول کل، وزن تخمدان، وزن کبد، وزن روده، مورد بررسی قرار گرفتند. شناسایی گونه با استفاده از ژنوم میتوکندریایی سیتوکروم اکسیداز زیر واحد یک انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده از 130 نمونه، نسبت جنسی ماده به نر 3 به 1 تعیین شد. طول و وزن بیشینه بالغ این ماهی به ترتیب 7/18 سانتی‌متر و 53 گرم گزارش شد. بیشینه و کمینه شاخص گنادوسوماتیک برای جنس ماده به ترتیب 12/2± 39/5 و 32/0± 89/0 در ماه های تیر و آبان مشاهده شد. این ماهی، دارای یک پیک تولیدمثلی در سال بوده و در ماه‌های تیر و مرداد اقدام به تخم‌ریزی می‌نماید. با توجه به نتایج، ماهی سفید رودخانه ای یک گونه همه چیز خوار با تمایل گیاه‌خواری می‌باشد. با توجه به ثابت بودن شاخص های فیزیکی و شیمایی آب (شوری 01/0±0/0 گرم در لیتر، درجه اسیدی آب 6/0± 3/7، دما 52/0± 4/25سانتی گراد، کدورت 0/0±0/0 سانتی متر) در طول سال، احتمالا فعالیت های جنسی این گونه در قنات قصبه گناباد تحت تاثیر شرایط نوری در فصول مختلف می باشد.

کلمات کلیدی