در راستای سیاست‏های کلی محیط‏زیست، برای سیاستگذاری و ایجاد ساختارهای مدیریتی مناسب جهت حفاظت و پاسداشت زیستگاه‏های طبیعی (بخشی از منابع طبیعی تجدیدپذیر) و مسایل محیط‏زیستی (آلودگی‏ها)، ضروری است تا ضمن بررسی تاریخچه ساختار اداری و حقوقی نهادهای کنونی متولی طبیعت و محیط‏زیست، به کمیت و کیفیت مسؤولیت آنها بیشتر دقت شود. این مقاله با روش بررسی توصیفی-تحلیلی، به دنبال آن است تا با واکاوی روند تاریخی، شرایط جاری و همچنین دیگر مدل‏های ساختارهای کنونی، الگوی مناسبی برای این نهادهای متولی پیشنهاد دهد. با توجه به تجربیات ساختارهای کنونی چه داخلی و چه خارجی، این پژوهش، دو ساختار مدیریتی جداگانه برای امور منابع طبیعی و مسائل محیط‏زیستی پیشنهاد می‏دهد که اولی به عنوان «وزارت زیستگاه‏ها» زیر نظر قوه مجریه، و دومی به عنوان «سازمان پایش محیط‏زیست» زیر نظر قوه مقننه است. نتایج پژوهش، با آشکارسازی تغییرات از گذشته تا به اکنون، می‏تواند یک منبع یاریگر برای ساختاربندی نهادی و حقوقی در جهت سیاست‏گذاری در افق توسعه پایا باشد. امید است ساختارهای مدیریتی پیشنهادی این پژوهش، راهگشایی برای تغییر نگرش و رویکرد اجرایی به موضوعات مرتبط با طبیعت و مسائل محیط‏زیستی باشند.

کلمات کلیدی