سیل از جمله حوادث طبیعی است که سالانه خسارت های مالی و جانی بسیاری به مردم و جامعه وارد می کند. شناخت هرچه بیشتر از این پدیده و تحلیل مدل های بارش-رواناب منجر به پیش بینی این پدیده می شود. امروزه استفاده از روش های غیرسازه ای در کنار روش های سازه ای راهکاری مفید جهت هدایت و کنترل سیلاب و در نتیجه کاهش خسارات ناشی از آن است. از جمله مهم ترین روش های غیرسازه ای می توان به سیستم های هشدار سیل اشاره کرد. در این راستا حوضه آبریز رودخانه زنجان رود که قسمتی از حوضه بزرگ دریای مازندران است برای اجرای مدل رواناب و اجرای سیستم هشدار سیل انتخاب شد. در این مقاله جهت مدلسازی از نرم افزار HEC-HMS استفاده شد و روش های SCS و Initial and constant به ترتیب جهت تبدیل بارش به رواناب و محاسبه تلفات برای تمامی زیر حوضه ها استفاده شد. همچنین جهت روندیابی جریان آبراهه ها از روش ماسکینگام برای تمامی آبراهه ها استفاده شد. در این تحقیق، برای زیرحوضه های مطالعاتی زمان پیش هشدار سیل محاسبه شد. نتایج نشان داد که که لزوما نحوه مشارکت زیرحوضه ها در شکل گیری سیلاب مربوط به دبی اوج آن ها نبوده و حوضه ها با دبی اوج بیشتر ضرورتا تاثیری در سیلاب خروجی ندارند. و عواملی نظیر روندیابی آبراهه ها و موقعیت مکانی زیر حوضه ها، همچنین جنس خاک زیرحوضه ها اولویت بندی سیل خیزی حوضه ها را تحت تاثیر قرار می-دهد.

کلمات کلیدی