خواص درمانی بامیه از پلی ساکاریدهای موجود در غلاف میباشد. خاصیت لزجی گیاه بامیه به دلیل ماده غلیظ و لزجی است که در غلاف میوه وجود دارد و موسیلاژ خوانده می‏شود. موسیلاژ‏ها به مجموع پلی ساکارید‏ها وپروتئین‏ها و مواد معدنی موجود در گیاه گویند. موسیلاژ در صنایع غذایی به عنوان پایدار کننده و امولسیفایر کاربرد دارد. همچنین در صنایع دارو سازی برای کنترل آزاد سازی قرص‏ها و تولید شربت از موسیلاژ استفاده می‏شود. هدف از این مطالعه بهینه سازی شرایط استخراج موسیلاژ از گیاه بامیه به دو روش حلالی و روش مدرن فوق بحرانی جهت یافتن نقاط بهینه استخراج می‏باشد. در هر دو روش استخراج با حلال و استخراج با سیال فوق بحرانی از مدل آماری طرح مرکب مرکزی استفاده شد. متغیر های دما، زمان و نسبت حلال به ماده جامد برای استخراج با حلال و متغیر های فشار، دما و زمان برای استخراج با سیال فوق بحرانی استفاده شد. دما، زمان ونسبت حلال به ماده جامد در روش استخراج با حلال برای رسیدن به حداکثر میزان بازده موسیلاژ˚C 60،hr 44/3 و 48 بدست آمد و دما و نسبت حلال به ماده جامد به ترتیب یشترین تاثیر را بر بازده استخراج داشت. همچنین دما، فشار و زمان در روش فوق بحرانی برای رسیدن به حداکثر بازده موسیلاژ ˚C50،bar 255 وmin 135 بدست آمد. میزان بازده موسیلاژ استخراجی در نقطه بهینه در روش استخراج با حلال 42/5 و در روش فوق بحرانی 69/1 درصد بود. درصد بازده استخراج موسیلاژ در روش فوق بحرانی کمتر از روش خیساندن شد اما خلوص موسیلاژ در این روش بیشتر شد. میزان حلال مصرفی و زمان استخراج در روش خیساندن بیشتر از روش فوق بحرانی بود. عصاره حاصل از روش فوق بحرانی توسط GC-MS آنالیز شد و نتیجه حاکی از حضور پلی ساکاریدها در نمونه بود.

کلمات کلیدی