در وضعیت کنونی جامعه ایران، همسرگزینی تحت تاثیر تحولات ساختاری و کارکردی جامعه به عنوان یک مساله اجتماعینمود یافته است. با توجه به اهمیت این مساله و ساختار جوان جمعیتی ایران، این مقاله درصدد است از رویکرد تفسیرگراییاجتماعی به بررسی وضعیت دایره همسرگزینی دختران و شرایط موثر بر آن بپردازد. روش شناسی پژوهش، کیفی است واز روش نظریه زمینه ای برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. داده های کیفی در این مطالعه، با استفاده از تکنیکمصاحبه عمیق گردآوری شدند. بر اساس روش نمونه گیری کیفی-هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، با ۱۴ نفر از دختران۲۰-۳۵ ساله به صورت فردی و ۶ نفر به صورت گروهی مصاحبه شد. یافته های به دست آمده شامل ۲۷ مقوله عمده می باشد.مقوله هستهای این بررسی «بروز عاملیت زنانه؛ تقدم الگوهای فرد محور در تعریف دایره همسرگزینی» است که سایرمقولات عمده را در برمی گیرد. نظریه زمینه ای حاصل شده، در قالب یک مدل پارادایمی شامل سه بعد شرایط، (علی،زمینه ای، مداخله ای)، تعاملات و پیامدها ارائه شده است.

کلمات کلیدی