گاوماهیان (Gobiidae) یکی از بزرگترین خانواده های ماهی در جهان است. این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات ریخت -سنجی گونه Istigobius ornatus (Rüppell, 1830) از خانواده گاوماهیان از سواحل مکران ، جنوب شرقی ایران انجام شد. در مجموع 25 نمونه از سه ایستگاه با نوع بستر متفاوت، تیس ، لیپار و دریا بزرگ، از بهار تا تابستان 1397 صید و به آزمایشگاه منتقل شدند. از هر سه سطح پشتی، جانبی و شکمی نمونه ها عکس برداری و با استفاده از نرم افزارهای TpsDig2 تعداد 12 لندمارک از سطح پشتی، 20 لندمارک از سطح جانبی چپ و تعداد 19 لندمارک از سطح شکمی نمونه ها انتخاب و رقومی سازی شد. برای بررسی تفاوت های ریختی ، داده های شکل بر اساس داده های مختصات نشانگر با استفاده از آزمون های PCA، CVA و Cluster Analysis مورد تحلیل قرار گرفت و شکل بدن هر جمعیت نسبت به شکل میانگین کلی مصورسازی گردید. نتایج آنالیزهای چند متغیره تفاوت معنی داری را از نظر شکل بدن بین جمعیت های مورد مطالعه نشان داد. براساس تجزیه و تحلیل خوشه ای جمعیت های مورد مطالعه در سطح پشتی و شکمی دو ایستگاه تیس و لیپار شباهت بیشتری با یکدیگر داشته و با جمعیت ایستگاه دریا بزرگ متفاوت بودند و در سطح جانبی جمعیت ایستگاه لیپار متفاوت از دو ایستگاه دیگر بود. نتایج این مطالعه، انعطاف پذیری ریختی شکل بدن را در جمعیت های مورد مطالعه تحت تأثیر شرایط محیطی تایید نمود. تفاوت های ریختی مشاهده شده را می توان متاثر از شرایط زیستی زیستگاه ها مثل تیپ بستر دانست.

کلمات کلیدی