گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهم ترین غلات زیرکشت در جهان و ایران، هرساله توسط بیماری های زیادی از جمله بیماری های قارچی فوزاریوم تهدید می-شود. با توجه به ویژگی های منحصربه فرد نانوذرات، نانوذره مس اکسید پتانسیل بالایی در خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی از خود نشان می دهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی مقایسه ای اثرضدقارچی نانوذره مس اکسید و فرم توده آن بر سرکوب قارچ Fusarium calmorum گندم است. به این منظورآزمایش گلدانی با تیمارهای 4 سطح (10، 250، 500 و 1000 میلی گرم درلیتر) نانوذره و فرم توده مس اکسید بر گندم رقم روشن آلوده به قارچ فوزاریوم صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بهترین مهار بیماری زایی ریشه در غلظت بالای نانوذرات نسبت به فرم توده آن صورت گرفت. غلظت های 250 و 500 میلی گرم درلیتر نانوذرات مس اکسید به ترتیب، باعث بیشترین طول ساقه و ریشه و بیشترین وزن خشک بخش هوایی و ریشه شدند. تیمار با غلظت های میانه نانوذرات (10 و 250 میلی گرم درلیتر)، محتوا کلروفیل a، کلروفیل کل، کاروتنوئید، ضریب پایداری کلروفیل، ضریب پایداری غشاء و محتوا نسبی آب برگ را افزایش داد. درحالی که با افزایش غلظت هردوفرم نانوذره و فرم توده، محتوا کلروفیلb، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن و پرولین نمونه ها افزایش یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت های کم و میانه فرم نانواکسیدمس بر مهار قارچ مذکور در گندم نسبت به فرم توده ای آن موفق تر بوده است.

کلمات کلیدی