به منظور بررسی اثر کشت‌های زنده باکتریایی بر قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی، pH، غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه‌ای و غلظت اسیدهای چرب فرار سه سری آزمایش در شرایط آزمایشگاهی طراحی شد. سویه‌های خالص باکتریایی شامل پروپیونی باکتریوم فریدرینریچی و انتروکوکوس فیسیوم از مرکز پژوهش‌های علمی صنعتی ایران خریداری شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) تیمار شاهد، 2) تیمار مکمل شده با پروپیونی باکتریوم فریدرینریچی، 3) تیمار مکمل شده با انتروکوکوس فیسیوم و 4) تیمار مکمل شده با مخلوط پروپیونی‌باکتریوم فریدرینریچی و انتروکوکوس فیسیوم بودند. مایع شکمبه از سه گوسفند دارای فیستوله شکمبه‌ای به‌دست آمد. در همه آزمایش‌ها از یک جیره پایه با نسبت کنسانتره به علوفه‌ 90:10 استفاده شد. در آزمایش دوم مقدار یک میلی‌لیتر ساکارز 10 درصد به محیط کشت تزریق و در آزمایش سوم pH محیط کشت در نقطه 5/5 تعدیل شد. نتایج نشان داد که تیمار شاهد در پایان مدت انکوباسیون پایین‌ترین قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی را داشت (05/0>P‌). غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه در تمامی تیمارها در ساعت 2 انکوباسیون پایین‌ترین مقدار بود و با پیشرفت زمان انکوباسیون افزایش یافت. بین تیمارها از نظر نسبت استات به پروپیونات اختلاف معنی‌داری وجود داشت و تیمارهای مکمل شده با پروپیونی‌باکتریوم و مخلوط پروپیونی‌باکتریوم و انتروکوکوس پایین‌ترین نسبت را داشتند (05/0>P‌).‌ به طور کلی، ‌افزودن کشت‌های زنده باکتریایی در جیره‌های غذایی می‌تواند تأثیر مثبت و معنی‌داری بر قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و غلظت اسیدهای چرب فرار داشته باشد که این تغییرات با تثبیت pH شکمبه‌ای همراه بود که شرایط را برای فعالیت میکروارگانیسم‌های شکمبه مساعدتر می‌کند.

Keywords