این پژوهش، تغییرات کاربری‌های اراضی شهری مصوب شده در کمیسیون ماده پنج شورای عالی شهرسازی و معماری را منطبق با پنج دوره فعالیت شورای شهر مشهد بررسی می‌کند تا نقش شورای شهر نیز درباره این مصوبات موردمطالعه قرار گیرد و رویکردهای حاکم بر این تغییرات در دورۀ موردمطالعه شناسایی شود. شیوة مطالعه توصیفی-تحلیلی بوده و با بهره‌گیری از روش‌های کمی-کیفی انجام شده است. داده‌ها با مراجعه به آرشیو مصوبات شورا (شامل 4530 مصوبه در پنج دوره فعالیت شورای شهر) به دست آمد که تعداد 341 مصوبه در ارتباط با تغییرات کاربری‌های شهری شناسایی شد و از میان آن‌ها، مصوباتی که به شکل مستقیم و غیرمستقیم با موضوع پژوهش در ارتباط بود در نرم­افزار اکسل ذخیره شد (7.6% از کل مصوبات با میانگین 69 مصوبه برای هر دوره). در ادامه با استفاده از روش تحلیل محتوا (کدگذاری باز- محوری- انتخابی) مصوبات مورد ارزیابی قرارگرفته و رویکردهای حاکم بر برنامه­ریزی در هر دوره و رویکرد کلی درباره تغییرات کاربری‌ها بررسی شد که نشان‌دهنده اهمیت ویژه به ابعاد کالبدی و اقتصادی است. درنتیجه، در کدگذاری باز 13 محور، در کدگذاری محوری 4 موضوع مهم و در کدگذاری انتخابی، سه مقوله پیش­بینی نیاز‌های جمعیتی آینده، جلوگیری از فعالیت­های متعارض و متناقض، فراهم‌سازی و تأمین نیازهای اولیه شهروندان به دست آمد. نتایج این پژوهش بیانگر تغییر رویکردها به تغییر کاربری در هر دوره، در موضوعات گوناگون است. از سویی، محور رویکردها عمدتاً تکیه شدید بر عمران و توسعه شهری و خدمات عمومی دارد که در همین خصوص پیشنهادهایی ارائه گردید.

کلمات کلیدی