عنوان : ( شکلگیری عدلیه مدرن در ایران؛ بررسی حقوق متهم در متمم قانون اساسی مشروطه و واکاوی نقش نخبگان در تحولات نظام دادرسی نوین ایران )
نویسندگان: عبدالرضا جوان جعفری بجنوردی , سید امیر میری موسوی , سیدمحمدجواد ساداتی ,
چکیده
تصویب متمم قانون اساسی مشروطه نقطه عطفی در تحولات نظام قضایی کشور محسوب میشود. تا پیش از تصویب سند مذکور و در عدلیه سنتی کشور، حقوق متهمان به انحای مختلف تضییع میشد. از فقدان وجود قوانین مشخص درزمینه دادرسی، تشکیل و محاکمه خودسرانه دادگاهها و تجمیع قدرت در ید قضات واحد گرفته تا فقدان اصل قانونی بودن جرایم، بازداشتهای خودسرانه و تعدی به جان و مال و آزادی متهمان، فقدان بهرهمندی از وکیل و عدم امکان اعتراض به رأی تنها برخی مصادیق پایمال شدن حقوق متهمان در نظام دادرسی سنتی کشور محسوب میشدند. متمم قانون اساسی مشروطه با پیشبینی موردی برخی از حقوق فردی و ساختاری متهمان گام مهمی در متحول کردن نظام دادرسی کشور برداشت. یافتههای این پژوهش حاکی از این است که گروه اجتماعی «نخبگان» بیشترین نقش را در پیشبرد اصلاحات نظام قضایی کشور ایفا کرده است؛ تاجاییکه در اواخر دوره قاجار و سپس در دوره پهلوی میان اصلاحات صورتگرفته و حمایت وجدان جمعی جامعه از ارزشهای جدید واگرایی قابلتوجهی ایجاد میشود.
کلمات کلیدی
, انقلاب مشروطه, متمم قانون اساسی مشروطه, حقوق متهم, روشنفکران, روحانیون@article{paperid:1104461,
author = {جوان جعفری بجنوردی, عبدالرضا and میری موسوی, سید امیر and ساداتی, سیدمحمدجواد},
title = {شکلگیری عدلیه مدرن در ایران؛ بررسی حقوق متهم در متمم قانون اساسی مشروطه و واکاوی نقش نخبگان در تحولات نظام دادرسی نوین ایران},
journal = {قضاوت},
year = {2025},
volume = {25},
number = {122},
month = {August},
issn = {1735-1227},
pages = {1--28},
numpages = {27},
keywords = {انقلاب مشروطه، متمم قانون اساسی مشروطه، حقوق متهم، روشنفکران، روحانیون},
}
%0 Journal Article
%T شکلگیری عدلیه مدرن در ایران؛ بررسی حقوق متهم در متمم قانون اساسی مشروطه و واکاوی نقش نخبگان در تحولات نظام دادرسی نوین ایران
%A جوان جعفری بجنوردی, عبدالرضا
%A میری موسوی, سید امیر
%A ساداتی, سیدمحمدجواد
%J قضاوت
%@ 1735-1227
%D 2025