علی رغم میزان ضایعات بالای محصولات جالیزی از جمله خربزه، طالبی، هندوانه و کدو حلوایی کارهای پژوهشی انجام شده در خصوص فرآوری محصولات مذکور در جهان بسیار اندک است. از آنجا که ایران به ویژه استان خراسان یکی از قطب های تولید خربزه، طالبی، هندوانه و کدو حلوایی می باشد و بالغ بر 30 درصد این محصولات در طی زنجیره تولید صیفی جات از جمله از مزرعه تا مصرف از بین می رود. لازم است مطالعات عمیقی در خصوص شناسایی ارقام مختلف برای اهداف گوناگون، ترکیبات شیمیایی، ارزش غذایی و فرآوری بخش های مختلف آنها و تولید فراورده های نوظهور در جهت کاهش ضایعات و افزایش ارزش افزوده صورت پذیرد. در این راستا مرکز پژوهشی فرآوری صیفی جات در دانشگاه فردوسی مشهد در قالب پروژه های مختلف اقدام به بررسی های اولیه نموده است. از جمله فراورده های نوینی که حاصل این تحقیقات می باشد می توان به حبه های منجمد طالبی و خربزه، پالپ منجمد خربزه و طالبی، آب نبات میوه ای از طالبی، خربزه و کدو حلوایی، برش های خشک شده خربزه (برگه)، پاستیل (ژل مک) طالبی و خربزه و کدو حلوایی، نوشیدنی های مختلف از خربزه، طالبی و هندوانه، نوشیدنی بر پایه دانه خربزه و طالبی و روغن حاصل از دانه خربزه و طالبی اشاره نمود. این مقاله مروری بر مطالعات و پژوهش های صورت گرفته بر روی محصولات جالیزی مذکور به ویژه در ایران می باشد. تا بدین طریق زمینه ای جهت اطلاع رسانی در رابطه با فرآوری این محصولات کشاورزی صورت پذیرد و محققان و صنعت گران صنایع غذایی با استفاده از این اطلاعات بتوانند پشتوانه کارهای پژوهشی و صنعتی خود را پایه گذاری نمایند.

کلمات کلیدی