در این پژوهش برای اولین بار از سه مدل نیمه تجربی کینتیک هموگرافیک، کینتیک نمایی و کینتیک مرتبه nامبرای بررسی دینامیک و الگوی کینتیکی جمعیت میکروبی یرسینیا انتروکولیتیکاو شیگلا دیسانتریاستفاده شد. برای اثبات تعمیم پذیری این روش مدل­سازی،دینامیک جمعیت باکتری­های یرسینیا انتروکولیتیکاو شیگلا دیسانتریدر یک سیستم کمپلکس غذایی (سوسیس) طی 17 روز در دو سطح دمایی (C°4 و 35) و چهار سطح عصاره قره قات (صفر، 1/0، 2/0 و 4/0 درصد) بررسی گردید. نتایج نشان داد هر سه مدل ارائه شده دارای توانایی قابل قبولی جهت مدل­سازی دینامیکی داشتند، اما مدل کینتیک هموگرافیک با ضریب تبیین (96/0 تا 98/)0، ضریب تبیین اصلاح شده (95/0 تا 97/)0، ضریب تبیین ارزیابی شده متقابل (87/0 تا 90/0)و ریشه مربع میانگین خطا (12/0 تا 42/0) بهترین انتخاب جهت بررسی دینامیک و الگوی کینتیکی برای باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا و مدل کینتیک مرتبه nام با ضریب تبیین (94/0 تا 98/0)، ضریب تبیین اصلاح شده (92/0 تا 96/0)، ضریب تبیین ارزیابی شده متقابل (88/0 تا 90/0) و ریشه مربع میانگین خطا (26/0 تا 52/0) بهترین انتخاب جهت بررسی دینامیک و الگوی کینتیکی برای باکتری شیگلا دیسانتریبود. جهت بررسی توانایی مدل­های نوین ارائه شده، نتایج به دست آمده با این مدل­ها با نتایج مدل­سازی به روش سیستم­های استنتاج فازی-عصبی سازگار بررسی شد. با مقایسه نتایج شاخص­های آماری می­توان چنین برداشت کرد که مدل­های نوین ارائه شده دارای کارایی بهتری نسبت به مدل نوروفازی در جهت پیشگویی دینامیک میکروبی بود.

کلمات کلیدی