هسته خرما، به عنوان یکی از مهم‌ترین ضایعات صنعت خرما است که از محصولات مهم و بومی کشور به شمار می‌رود. به رغم داشتن ترکیبات فعال زیستی، هسته خرما معمولا دور ریخته شده و کاربرد قابل توجهی در صنعت ندارد. بهره‌گیری از این ضایعات به عنوان ماده اولیه جهت استخراج رنگ طبیعی، راهی ساده و ارزان قیمت برای ایجاد ارزش افزوده بر این ضایعات ایجاد خواهد کرد. در نتیجه هدف از این پژوهش، استخراج ترکیبات فنولی (به عنوان عامل رنگ‌زا) از هسته خرما و بررسی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن بود. برای این منظور عصاره رنگی با حلال آلی (استون 50 درصد) استخراج شده و با بوتانون خالص‌سازی شد. راندمان استخراج، حلالیت در آب، محتوای فنول کل، پارامترهای رنگی و طیف جذبی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مقدار فنول کل عصاره 71/44 میلی‌گرم بر 100 میلی‌گرم پودر فنولی هسته خرما (DSPP) بود. حلالیت DSPP در شرایط قلیایی و دمای بالا مطلوب‌تر از شرایط اسیدی و دمای پایین ارزیابی شد. در مشاهدات مختلف، مقدار ماکزیمم جذب محلول حاصل جهت آزمون‌های بعدی به طور میانگین 412 نانومتر انتخاب گردید. تاثیر pH بر رنگ نمونه‌ها قابل توجه بود. با افزایش pH ، افزایش قابل توجهی در پارامتر a* یا قرمزی رنگ مشاهده شد. پارامترهای b* و C* نیز افزایش نشان دادند اما نه به شدت پارامتر a*. کاهش پارامتر L* همزمان با افزایش pH نیز گزارش گردید که بیان‌گر تیره‌تر شدن رنگ در شرایط قلیایی بود. بر اساس این پژوهش که برای اولین بار در کشور مطرح شده است، ما بر این باوریم که رنگ هسته خرما این پتانسیل را دارد که در صنایع مختلف از جمله صنعت غذا و نساجی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

کلمات کلیدی